Wiosna i Milton

180418

Po dwóch tygodniach kręcenia się między karuzelami wyrwałem się do miasta. Późne słoneczne popołudnie, nieznane ulice Legnicy i wiosna. Byłem nią oszołomiony. Cel wyjścia był prozaiczny, mianowicie zakupy, ale trochę trwało nim doszedłem do sklepu, kręcąc się z zadartą głową po trawnikach, wśród drzew. Jakbym pierwszy raz w życiu widział wiosnę. Późnym popołudniem, przy niskim słońcu, wymknąłem się między drzewa raz jeszcze.

Pierwsza w tym roku iglica, nad którą klęczałem próbując zrobić zdjęcie malutkim kwiatuszkom wyrosłym tuż przy chodniku, w jakże niepewnym miejscu. Magnolie w kilku odmianach – efemerydy z baśniowego świata; jeszcze kwitnące mirabelki – swojskie, ale przecież tak ładne i pierwsze – wespół z forsycjami – w orszaku wiosny; czereśnie w pełnej krasie wiosennej urody, a przy nich wspomnienia z sadu mojego dzieciństwa i nowsze, z Gór Kaczawskich. Zielone już brzozy, którym nie trzeba efektownego kwitnienia by być zwiewnymi i pięknymi; kasztanowce, które ledwie dwa tygodnie temu miały tylko pęczniejące pąki, a teraz już prężą stojące wieżyce zalążki kwiatów i tylko patrzeć, jak zakwitną.

Równo miesiąc temu szedłem z Jankiem po kaczawskich górkach. Był mróz, wiał lodowaty silny wiatr, a my przekraczaliśmy metrowe zaspy.

Parę dni temu mając wolną chwilę sięgnąłem po książkę, która jeździ ze mną po Polsce od około trzydziestu lat: „Raj utracony” Miltona. Ta książka ma historię. Otóż w latach osiemdziesiątych przeczytałem kilka kryminałów Macieja Słomczyńskiego, a każdy z nich zaczynał się odpowiednio do treści dobranym cytatem ze znanych dzieł literackich. „Piekło jest we mnie” autor opatrzył cytatem z „Raju utraconego”; sam tytuł też jest cytatem – słowami skarżącego się Szatana. Te słowa wywarły na mnie tak silne wrażenie, że poemat postanowiłem kupić. Ale jak to zrobić w biednych latach osiemdziesiątych? Dałem ogłoszenie w kilku gazetach, odpowiedź przyszła z miasteczka oddalonego o kilkadziesiąt kilometrów. Książkę wysłała mi kobieta i nie chciała za nią pieniędzy. „Skoro tak panu zależy...” – przeczytałem z załączonym liściku. W rewanżu wysłałem książkę o starożytnej Grecji. Tomik był nowiutki, w sztywnej, płóciennej okładce, z obwolutą. Teraz jest wyblaknięty, obwoluta rozleciała się mimo mojej wielokrotnej reanimacji, a na wielu stronach są moje notatki i podkreślenia. Po tylu latach i kilometrach ze mną jest to książka naprawdę moja.

W ulubionej czwartej księdze jest opis, którego wspomniałem patrząc dzisiaj na wiosnę.

„Dach był cienisty z gęsto splecionego

Lauru i mirtu, a także z drzew wszystkich

O liściu wonnym, rosnącym wysoko;

Po bokach akant, a i krzew wszelaki

Wonny tworzył wokół mur zielony,

A piękne kwiaty: irys różnobarwny,

Róża i jaśmin, unosiły głowy

Swe uwieńczone, by stworzyć mozaikę;

Pod stopą fiołek, krokus i hiacynt

Bogatym haftem ozdabiały ziemię

Barwniej niż kamień lub wzór najcenniejszy.”

To opis rajskiego domu Adama i Ewy. Skoro już tam jestem, dodam parę słów z następnej strony.

Zapada zmierzch, pora udać się na spoczynek.

„… ruszyli, dłoń w dłoni,

I weszli w mroczny kąt siedziby swojej,

A uciążliwych szat, które my mamy,

Nie musząc ściągać, legli obok siebie.

A nie odwrócił się Adam, jak sądzę,

Od swej małżonki pięknej, ani Ewa

Nie odmówiła udziału w obrzędzie

Skrytym miłości małżeńskiej…”

Cóż, jest wiosna!