Czas i oswajanie przestrzeni

131016

Dwa razy w roku przeżywam swoją prywatną przeprowadzkę: z przemieszczającego się lunaparku do stacjonarnej siedziby firmy, z kampingu do pokoju w budynku. Zmianie ulega nie tylko otoczenie (które po tej ostatniej przeprowadzce zamiera na półrocze), ale rytm upływu czasu, rytm pracy i odpoczynku.

Ostrożnie wchodzę na ścieżki stare co prawda, ale trochę już zapomniane przez niemal siedem miesięcy jeżdżenia po Polsce. Nieco z boku obserwując siebie, ze zdziwieniem, chwilami także z rozbawieniem, zauważam, iż zmienić mi się muszą liczne odruchy ułatwiające poruszanie się w codziennym świecie, ponieważ co chwilę łapię się na odmienności otoczenia, na niedopasowaniu zwyczajów i swojego spodziewania. Inaczej stoi lodówka, inaczej trzymam laptopa siedząc w fotelu, a nie na krześle, w innym miejscu szukam przyborów toaletowych, odwracam się w niewłaściwą stronę chcąc powiesić zdjętą bluzę, bezradnie kręcę się po pokoju nie mogąc przypomnieć sobie zimowego miejsca przechowywania jakiegoś drobiazgu. Wymieniłem jeden pęk kluczy na drugi – lunaparkowy na warsztatowy - wiedząc, że w pierwsze tygodnie mylić mi się będą te klucze, że drzwi pokoju będę próbować otwierać kręcąc kluczem dwa razy, jak drzwi kampingu, ale później odruch ostatnich miesięcy zastąpi powracający stary.

Nie czuję wrogości przestrzeni wokół mnie ani nawet jej obcości, miewam jednak - teraz, w pierwsze dni – wrażenie jej zamienienia i swojego nienadążania. Po raz pierwszy miałem takie odczucia po powrocie z UK, gdy, na przykład, lewą ręką szukałem dźwigni zmiany biegów, drapiąc palcami po drzwiach samochodu, jednak teraz uświadomiłem sobie, jak liczne i jak potrzebne, a przy tym na co dzień niezauważane, są te nasze odruchy.

Pierwsze zakupy żywności, jakże odmienne od letnich, które ograniczały się do owoców, słodyczy i piwa. Omijając szerokim łukiem wędliny, kupuję ryby, sałatki, najróżniejsze przetwory warzywne – frykasy, których brakowało mi w firmowej kuchni. Do sklepu pojechałem swoim samochodem, znanymi mi ulicami, więc nie muszę zapamiętywać drogi powrotnej, znam ją. Zapomniałem wziąć telefon służbowy, ale to nic, jestem po pracy, teraz nie mam obowiązku całodobowego „bycia pod telefonem”.

Układam produkty w lodówce ze zdziwieniem konstatując, iż mogę stawiać opakowania jedne na drugich, w piramidę, skoro lodówka nie będzie przewożona razem z domem i nic się w niej nie przewróci.

Przez parę godzin kursowałem z wielką torbą między stojącym na dole kampingiem a pokojem, przenosząc wszystko i od razu układając na swoje miejsca (powiedzmy, że starałem się tak robić). Gdy po raz ostatni wszedłem do pustego kampingu, wydał mi się zimny i opuszczony dawno temu, nieprzytulny, za to pokój zimowy nabrał przytulności, stając się możliwym do zamieszkania. Najwyraźniej nasze rzeczy wokół nas są nam potrzebne do oswajania przestrzeni.

Rozejrzawszy się po moim już pokoju, przez uchylone drzwi szafy zobaczyłem cholewki butów górskich; kucnąłem i wyciągnąłem rękę dotykając ich cholewek. Wziąłem jeden, oglądałem chwilę, naciskiem palców przypominałem sobie jego solidność, czułem charakterystyczny, bardzo lubiany zapach skóry, w końcu but odstawiłem; już za parę dni zajmę się nimi, później założę je i pójdę. Podniosłem wzrok i spojrzałem w stronę fotela: wystają zza niego rękojeści kijów, a wyżej, spod niedomkniętych drzwiczek górnej szafki, wychylają się paski plecaka; nie pomaga ich upychanie, zawsze tak wiszą – jakby przypominały się. Już za kilka dni sięgnę po nie.

Otwierałem szuflady i patrząc na liczne drobiazgi, te przyniesione z kampingu i te zostawione tutaj wiosną, przy opuszczaniu pokoju, czułem w sobie mnogość wrażeń budzonych ich widokiem; wiem, że podobnie mieć będę na wiosnę, gdy na półce zajmowanego kampingu znajdę karteluszkę z moimi notatkami sprzed roku, albo drobiazg zostawiony przez żonę lub wnuczkę. Rzeczy mają zdolność przywoływania minionego czasu, albo inaczej: nasza pamięć łączy wspomnienia wrażeń, smutek lub radość chwili, całą ulotną piękność czasu - z rzeczami, w ten sposób odciskając w materii ślad naszego ducha.

Chyba zapędziłem się: ten ślad jest tylko dla nas czytelny i tak naprawdę jest w nas. Na dnie szuflady leży stary, mało już używany pendrive. Dla wszystkich będzie tym właśnie i tylko tym, jedynie moja pamięć mieści w nim ciepłe wspomnienia minionych lat.

Niżej, pod biurkiem, stoi duże tekturowe pudło z czarną plątaniną kabli, kabelków i przewodów w ilości nie do policzenia. Dla większości z nich nie ma już racji bytu, skoro nie istnieją urządzenia, które miały łączyć, ale nie mogę się zdobyć na ich uporządkowanie. Obok stoi pudło jeszcze większe, a w nim materialne dowody mojego umiłowania skórzanych butów górskich. Są tutaj zwoje sznurówek najróżniejszych, a jednak połączonych jedną cechą wspólną – tradycyjnym, czerwonym kolorem; są kupne smarowidła do skór i mikstury własnego wyrobu, wkładki i szczotki, nici i szare mydło, a nawet dratew i przebijaki robiące zgrabne otworki w skórze. Większość z tych rzeczy tak naprawdę nie jest mi potrzebna, a jednak… potrzebna, co zrozumie każdy majsterkowicz zagracający przydomowy garaż. W tej chwili ich przydatność jest zupełnie innego rodzaju: budzą mój uśmiech i przywołują miłe wspomnienia.

Siadam w fotelu i raz jeszcze rozglądam się po pokoju.

Nad biurkiem wisi kalendarz otwarty na stronie marca; powinienem wstać i przełożyć karty – myślę i nadal siedzę gapiąc się na kalendarz.

Czas…

Szkoda mi czasu. Ilekroć usypiam na siedząco, obiecuję sobie położyć się wcześniej spać, ale na początki wieczoru wypijam kawę żeby nie usypiać – i znowu kładę się późno i zbudzić się nie mogę.

Czas…

Zaraz wstanę i przełożę kilka kart kalendarza. Minie kolejne półrocze.