Tete a tete

151018

Górne Komarno, Ziemski Kopczyk, Folwarczna, zbocza Wysoczki i Trzmielowej Doliny, Komarno.

W przeddzień wyjazdu wracałem z gór nie planując dzisiejszego nietypowego wyjazdu, skoro poniedziałkowego, ale tyle usłyszałem w radiu zapewnień o słońcu, tyle pochwał jutrzejszej aury, że zdecydowałem wziąć wolne i wrócić. W rezultacie po powrocie robiłem wszystko naraz, miotając się po kampingu żeby jak najszybciej zakończyć przygotowania i położyć się spać. Wcześnie się nie dało, ale nie zliczę już niedospanych nocy, więc ta jedna nie czyni różnicy. Nieco spóźniony ruszyłem w drogę, za cel wybierając koniec szosy w Komarnie, blisko najwyższych szczytów i mojej Trzmielowej Doliny.

Gdy doszedłem do swojego widokowego miejsca pod Ziemskim Kopczykiem, słońce na palec wzniosło ponad horyzont. Zamglone, czerwone, jakby zmęczone nocnym odpoczynkiem albo całoletnim świeceniem. Szukałem wokół siebie tego wyjątkowego światła pierwszych minut dnia, gdy słońce świeci poziomo, mało rozjaśniając a wiele barwiąc, ale nie zobaczyłem. Jednak nieco później, gdy wdrapało się wyżej na nieboskłon, rozjaśniło gębusię czyniąc dzień ciepłym i słonecznym.

Mało było dni spędzonych w tych górach tak leniwych, jak dzisiejszy; chyba nawet dziesięciu kilometrów nie przeszedłem, ale jeśli miałbym miarę wrażeń i zadowolenia przyłożyć do miary odległości, niewątpliwie okazałaby się nieporównywalnie dłuższa. Jedynie wejście na szczyt Folwarcznej wyróżniało się konkretnością celu.

Byłem tam raz, kilka lat temu, jednak drogę w lesie pamiętałem dobrze i doszedłem szybciej niż Ariadna prowadzona sznurkiem, a na szczycie zobaczyłem widok dość charakterystyczny dla tych gór: dwie przybite do drzewa tabliczki podające dwie nazwy szczytu i dwie różne jego wysokości.

Wczoraj przechodziłem obok Zazdrośnika, jednej z trzech gór o tej nazwie, a to powtórzenie nie jest wyjątkiem. Chyba nikt nie odczuwa potrzeby ujednolicenia i uporządkowania nazw kaczawskich. Korzystając z okazji chciałem poznać drogę na łąki południowego zbocza, ale doszedłszy do zapory gęstego młodniaka, poszedłem okrężną drogą. Była tam jeszcze jedna leśna droga, może kiedyś uda mi się zbadać jej bieg.

Wyszedłem na otwarte przestrzenie i tam, w obrębie paru kilometrów, spędziłem cały dzień, włócząc się gdzie chęć, widok, wspomnienie, albo jego brak, mnie pchnęły. Odwiedzałem znane kąty, wchodziłem w dotychczas nieznane; skręcałem z drogi zobaczywszy ładne drzewo, grupę urodziwych brzóz, albo wspomniawszy jakąś chwilę sprzed lat. Szedłem rozglądając się, zatrzymywałem się oddając swojemu coraz bardziej lubianemu gapieniu na świat, siadałem na ciepłej ziemi, patrzyłem na liście prześwietlone słońcem i słuchałem wiatru. Kontemplowałem urodę słonecznego dnia najpiękniejszej jesieni.

Rok temu widziałem w zakątku Trzmielowej Doliny kępkę drzew i parę krzewów, wśród nich mały głóg trzymający jeden jedyny swój owoc; zobaczyłem go i dzisiaj, obejrzałem dokładnie, ale nie znalazłem żadnego owocu. Schował przede mną? W innym miejscu dwie jarzębiny i dąb zdecydowały żyć wspólnie, niemal w przytuleniu, co nie omieszkała wykorzystać róża. Zwykle jej dłuższe pędy kładą się, a ta jakby wiedziała, że jeszcze jeden wysiłek, jeszcze niewiele centymetrów, a złapie się konaru jarzębiny – jak to zrobiło kilka już sąsiednich pędów. Stoją więc wyprostowane na sporej wysokości, a patrząc na nie, ma się nieodparte wrażenie ich sięgania ku konarom drzewa. Objąwszy je wyskakują w górę, tam sadowią się w nasłonecznionym miejscu i intensywnie owocują. Widziałem listki i owoce róży wśród jarzębinowych gałęzi kilka metrów nad ziemią.

Spotkawszy gdzieś orzech włoski, wziąłem garść jego owoców, które na biwaku próbowałem rozgnieść używając rękojeści kija jako młotka i podeszwy buta jako kowadła, ale bezskutecznie. Później siedząc pod lipą w Lipowej Dolince zobaczyłem kamienie, wziąłem dwa i nareszcie dobrałem się, wielce z siebie zadowolony, do orzechów. Ciekawe, czy mój daleki pradziad wpadłszy na taki pomysł jako pierwszy, też był tak z siebie zadowolony?

Przyjrzałem się wyjątkowo zgrabnemu świerkowi, ale patrząc na drzewo zwątpiłem. Na pewno świerk? Podszedłem bliżej, a chcąc obejrzeć korę wszedłem nawet pod jego niskie konary, w cień tak głęboki, jakby świtał listopadowy dzień; świerk, ale... jakiś inny. Ech, za mało, stanowczo za mało wiem. Patrząc na kilka innych drzew chciałem rozpoznać gatunki po liściach, ale nie dość, że były wymieszane, to i wiatr tak nimi szarpał, że odruchowo podszedłem bliżej i spojrzałem na pnie. Odruch ten i jego skuteczność wynagrodziły mi wcześniejszą niepewność, jako że na ogół łatwiej jest rozpoznać gatunek po liściach niż po pniu. Jeśli już o drzewach piszę, wspomnę grupę niesamowicie wysokich i strzelistych świerków, smukłą i nieba sięgającą brzozę-modelkę, i modrzew ze świerkiem – dwa drzewa jakże podobne swoim pędem ku górze; niestety, była tam ogrodzona szkółka leśna, nie mogłem podejść bliżej. Ich rzadko spotykaną sylwetkę utrwaliłem na zdjęciu.

Zszedłem na samo dno Trzmielowej Doliny. Są tam źródliska wielu strumyków, miejsca wiecznie mokre, z uginającą się pod butami darnią, gdzie łatwo wpaść w czarne rzadkie błoto, z którego trudno wyciągnąć nogę. Są tam strumyczki łączące się kilka metrów dalej w strumyki, które niewiele niżej wpadają do większego strumienia, są gąszcza tarniny, prawdziwy lasek głogów, szuwary, mocny zapach zieleni i wilgoci. Jest to matecznik zwierząt z licznymi ich ścieżkami, a wśród splątanych gałęzi drzew słychać ptasi harmider. Ponad niskie przedmurze krzewów wyrastają drzewa. Są olsze, trafiają się dęby i osiki, ale wzrok przyciągają piękne o tej porze i licznie tam rosnące czereśnie. Trudno tam wejść, dostępu bronią kolczaste krzewy, ale gdy znajdzie się przejście, nagła zmiana otoczenia robi wrażenie: tam rozległe jasne przestrzenie, tutaj wzrok sięga na parę kroków, a każdy wymaga patrzenia pod nogi, na ziemię nadzianą kamieniami i najeżoną uschniętymi badylami.

Znalazłem strumyk zaczynający się wyżej, na otwartej przestrzeni. Poszedłem wzdłuż niego, po kilku krokach zobaczyłem dopływ – strumyczek dwumetrowej długości i szerokości dziecięcej dłoni, a nieco dalej główny strumyk schował się w szpalerze drzew. Wiadomo, że koniec drzew na łące wskazuje źródło, więc wszedłem, czy raczej wcisnąłem się między drzewa i zobaczyłem błyski wody między uschniętymi badylami i gałęziami, na dnie miniaturowego jaru. Gdyby uporządkować nieco to miejsce, byłoby urokliwe – pomyślałem. Samo źródło było parę metrów dalej, poszedłem tam i stanąłem porażony widokiem: między drzewami leżało kilka gnijących bel siana, a w miejscu źródła leżała kupa złomu, jakby stare kuchenki i pogięte blachy.

Nigdy nikogo nie uderzyłem, chyba nawet nie wiem jak się to robi, ale bywają chwile, gdy żałuję tej swojej nieumiejętności. Tak było nad źródłem.

Tak się nie robi? – powie ktoś? Bardzo źle, że się nie robi, ponieważ do pewnej grupy ludzi tylko takie argumenty trafiają i trafić powinny, skoro prawo jest tutaj bezsilne lub obojętne, a tłumaczenie wandalowi nieodpowiedniości takich praktyk jest równie skuteczne, jak próba wyjaśnienia krowie prawa ciążenia.

Z rana trafiłem na niewykoszoną łąkę, a wśród jej wysokich traw znalazłem kilka kań. Wziąłem je, a przez resztę dnia odruchowo myszkowałem wzrokiem po łąkach w poszukiwaniu grzybów. Nie znalazłem, więc kończąc łazęgę wróciłem na tamtą łąkę i znalazłem ich jeszcze kilkanaście. W ciągu następnych dwóch dni na obiady miałem smażone kanie. Pychotka.

Myszkując wzrokiem wśród traw, znalazłem kilka gatunków przekwitłych kwiatów i zaciekawiony pochyliłem się nad nimi. Właśnie tyle, tylko tyle trzeba, żeby dać sobie szansę zobaczenia niedostrzeganego do tej chwili uroku natury: zatrzymać się i nachylić. Te resztki letniego kwitnienia są dla mnie anonimowe, ot, zwykłe rośliny łąkowe, ale czyż nie są ładne nawet teraz, gdy minął najpiękniejszy ich czas?