Wokół mojej książki

210320

Wszędzie straszą wirusem i nakazują siedzieć w domu, a że dotychczas nie stwierdzono przenikania koronawirusów przez internet i ekrany laptopów, nie potwierdzono zarażenia przy czytaniu książek, zanurzmy się w świecie słów. Jest nie tylko bezkresny, ale i uspokajający.

W jednym z poprzednich tekstów o książce „Miłość, muzyka i góry”, pisałem (tutaj) o wzajemnym przenikaniu powieściowej historii z  rzeczywistością, fikcji z realnością, teraz chciałbym napisać o jeszcze jednej formie przenikania – dotyczącego mnie samego i bohatera opowiadania. Moich i jego cech.

Jak wszyscy moi męscy bohaterowie, Jaś jest podobny do mnie, ale nie jest moim alter ego. Tak myślę, chociaż, gdy spojrzę wstecz i wspomnę czas pisania, wydaje mi się, że czasami bliski byłem tegoż. Podobieństwa wynikają z moich niedostatków pisarskich. Brakuje mi umiejętności tworzenia postaci o złożonej i wiarygodnej osobowości, a przy tym znacznie się różniącej od mojej, dlatego nierzadko pożyczam cechy bohatera od siebie. Czy tylko taki jest powód podobieństw, tak naprawdę trudno mi odpowiedzieć. W końcu piszący zawsze pyta się siebie o sposoby zachowania i wypowiedzi stworzonych postaci. W procesie pisania te postaci istnieją tylko w nim, w piszącym, więc rozróżnienie też jest tylko w nim. Czasami trudno mi rozpoznać, czy słowa podpowiadam sobie ja sam, czy ta wyizolowana wyspa we mnie, będąca osobowością fikcyjnej postaci. Myślę, że dobrzy i mający doświadczenie powieściopisarze potrafią lepiej rozróżniać te światy w sobie i lepiej je izolować.

Obok pewnych moich rysów, postać Jasia ma niejedną cechę odmienną od moich. Ot, chociażby zauważalne u niego pantoflarstwo, którego u mnie na próżno szukać.

Ponadto powinienem zaznaczyć, że nawet tam, gdzie zabierałem głos jako autor, moje wypowiedzi bywały dyktowane zamysłem, potrzebą wypełnienia planu, czy stworzenia odpowiedniej atmosfery, czyli niekoniecznie były tożsame z moimi osobistymi odczuciami, dążeniami czy stanami ducha.

Kilka razy odwiedzając miejsca wymieniane w powieści, wspominałem odczucia, o których pisałem w książce: tego zjednoczenia fantazji i rzeczywistości, a w efekcie dostrzeżenia gdzieś na zboczach Lastka sylwetki Jasi, ale nigdy czegoś takiego nie doświadczyłem. Kiedyś tłumaczyłem się niedostatkiem swojej wyobraźni, brakiem skupienia, ale tak naprawdę nie widziałem jej, ponieważ wcześniej docierałem do granicy owego przenikania się światów fikcji i rzeczywistości.

Przyznam jednak, że chciałbym, przynajmniej czasami, większego zatarcia tej granicy.

Dla mnie tego rodzaju przenikania osobowości autora i bohaterów, obok istniejących rozgraniczeń, są czymś niewymagającym tłumaczeń, robię to jednak chcąc zaznaczyć istnienie tej nie zawsze dobrze widocznej, zawsze jednak istniejącej granicy.

* * * *

W wolnych chwilach uzupełniam tagi moich tekstów, a przy tej okazji zapisałem adresy kilku postów, w których wspominam o powieści.

Pierwszy z nich pojawił się w parę miesięcy po napisaniu opowieści, mianowicie jesienią 2014 roku.

Jest tutaj.

Oto jego początek:

„W kwietniu przyszła do mnie urocza, pożądana, fascynująca, wytęskniona, kapryśna pani Natchnienie. Przyszła i została ze mną do końca maja, odbierając mi sen i wolny czas, ale dając cudowne wieczory pełne ekscytacji i radości pisania, a odchodząc, zostawiła mi nasze wspólne dziecko: tekst.

Po raz kolejny przeżyłem dzięki niej wspaniałe godziny pobudzenia wyobraźni, niemal rozdwojenia jaźni w tworzeniu sylwetek wymyślonych ludzi i ich historii.”

* * * *

W dwa miesiące później, w chmurny dzień listopada, powróciłem na Chrośnickie Kopy i do opowieści.

Tekst i zdjęcia są tutaj.

„Długo siedziałem w tamtym czarodziejskim miejscu pod szczytem Lastka, na granicy rozległych łąk i lasów; czarodziejskim swoim naturalnym urokiem, ale i jego związkiem z moją wyobraźnią, z wymyśloną historią wymyślonych ludzi. Cisza tam była, bezruch i dalekie szczekanie psa. Liczne a maleńkie kropelki wody uczepione wysokich, żółtych już traw, i najdalsze, niebieskie odległością, szczyty wschodniego pasma.”

Teraz dodam, że i wtedy nie widziałem Jasiów na zboczach Lastka. Szkoda.

* * * *

Tekst o warkoczach Jasi uznawany jest przez czytelników za zbyt długi. Zajmuje w książce siedem stron, czyli dwudziestą część całego tekstu. Może faktycznie za dużo? Chciałem wyrazić w nim fascynację Jana włosami jego kobiety. Może nie wszystkie panie wiedzą, więc tutaj napiszę: wasze włosy potrafią działać jak afrodyzjak, i w naszych męskich oczach są po prostu piękne. Dodam jeszcze, że dawniej, jeszcze w początkach minionego wieku, rozpuszczenie włosów przez kobietę było postrzegane jako oznaka zgody na zbliżenie z partnerem, co taki dinozaur jak ja doskonale pojmuje, a i pamięta takie scenki ze starych filmów i książek.

Tekst o warkoczach Jasi jest tutaj.

Piszę w nim o strumykowym warkoczu, którą to nazwę nadała moja znajoma po przeczytaniu tekstu. Jaki to warkocz? Taki, który spływając od szczyt głowy, zbiera po drodze włosy wplatając je w siebie – właśnie jak strumyk zbierający po drodze swoje dopływy. Nazwy „francuski” nie znałem, a tym samym nie znał jej Jan. Szczerze mówiąc, to on w ogóle mało wiedział o fryzurach Jasi, tylko patrzył na nie i na nią maślanym wzrokiem zakochanego.

* * * *

W dwa lata później opublikowałem tutaj drugi fragment opowieści.

Był o momentach, czyli o intymnych chwilach bohaterów. Przyznam, że nie jestem zadowolony ze swojej decyzji zamieszczenia tych „momentów” w takiej formie, w jakiej się znalazły w wydrukowanej powieści. Uważam, że nie powinno się zbyt dosłownie opisywać takich chwil, a ledwie je zaznaczać, resztę zostawiając domysłowi i wyobraźni czytającego, a w tekście parę razy przekroczyłem tę wyznaczoną przez siebie granicę, na dokładkę w sposób, który mógł być lepszy. Co prawda akurat we fragmencie cytowanym w poście miary nie przekroczyłem. Ostateczną ocenę zostawiam jednak czytającym.

Ów „moment” kończy się rozmyślaniem Jana o tajemnicy, która tylko dla niego tajemnicą była.

„W końcu doszedłem do wniosku, że przecież niemożliwością jest, żeby samymi gestami tak mnie oczarowała, i w ten sposób, nie doszedłszy do źródła jej siły, znowu wróciłem do punktu wyjścia moich rozmyślań nad jej tajemnicą. Odkryłem ją dopiero wtedy, gdy spojrzałem na zapłakaną twarz Jasi w chwili znalezienia jej na Lastku: ja ją po prostu kocham.

Kocham nie za to, że ma takie czy inne przymioty, ale za to, że jest, a kochając, podziwiam taką jaką jest.”

Mężczyzna ma to do siebie, że nie dostrzega oczywistości chwytanych w lot przez kobietę, ale w końcu jakieś wady trzeba mieć, nieprawdaż? :-)

* * * *

Anna na swojej fanpage w FB zamieściła link do koncertu skrzypcowego Beethovena (tutaj). Jasie słuchali tego utworu w domu, w parę dni po poznaniu się. Był pierwszym wspólnie wysłuchanym.

Dwa koncerty skrzypcowe mam za doskonałe: właśnie ten, jedyny jaki napisał Beethoven, oraz także wspominany w książce koncert Brahmsa, jeden z dwóch przez niego napisanych, więc dodam, że chodzi o koncert D-dur.

W utworze tym partie solowe skrzypiec są szczególnie piękne. Proszę zwrócić uwagę na część drugą, w której prym wiodą skrzypce, a orkiestra milczy, zasłuchana, lub mruczy cichutkie swoje odpowiedzi. W tym wykonaniu część druga trwa od 25.30 minuty do 33.35.

W koncercie Beethovena piękno dźwięku skrzypiec i melodyki utworu są z tych, które potrafią wycisnąć łzy z oczu.

Może na tym fragmencie zakończę, resztę zostawiając na później. Ta reszta, to także Chełmiec i zupełnie odmienna historia miłości.

Dorzucę tylko garść zdjęć z Jaśkowych miejsc, oraz zdjęcie książki i czytnika mojej żony.