Ostatnia przed przerwą

280320

Z Mysłowa wokół Osełki. Polami i łąkami przez Głogowiec do Nowych Rochowic. Wokół Lisianek, przez Przełęcz Rochowicką na zbocze Lubrzy. Skały Diablak i sąsiednie. Zejście zboczem Grodzika, łąkami powrót do wioski Mysłów.

Przyznam, że trochę się bałem kontroli policji w czasie jazdy, ale uznałem, że skoro władza zezwala na spacer w lesie (wtedy jeszcze zezwalała), a nie określiła, w jakiej odległości od miejsca zamieszkania ten las może być, to mogę pojechać na spacer po lasach kaczawskich. Nie byłem zatrzymywany.

Zapowiadano ładny dzień, więc ustaliłem trasę widokową po  nieodwiedzanym od paru lat paśmie w moich górach.

Wiedziałem, że z Lisianek zobaczę Ślężę, ale dzisiaj dal była jednolicie niebieska. Lekka mgiełka zasłaniała najdalsze góry, jednak słońce towarzyszyło mi cały dzień.

Łagodne zbocza tej góry pokrywają lasy i łąki. Idąc jedną z nich i nie będąc pewny wyboru właściwej, patrzyłem na grzbiet przede mną.

– Kiedy podejdę wyżej, powinienem zobaczyć ścianę lasu i drogę przy niej – przypomniałem sobie szczegół zapamiętany przed ponad dwoma laty, gdy byłem tutaj po pierwszy ostatni.

Grzbiet opadał, a zza niego wyłoniły się las i droga. Poczułem satysfakcję, wszak tak często mylę drogi lub je zapominam. Niewiele dalej miałem drugą, podobną chwilę.

Idąc tą drogą, przypomniałem sobie o wrotyczu widzianym w tej okolicy i fotografowanym.

Rósł na brzegu drogi i nadal kwitł, mimo późnej pory, bo w połowie listopada.

– To było gdzieś tutaj – rozejrzałem się.

Później znalazłem fotografię, była zrobiona w 2017 roku. Obie zamieszczam niżej, zrobione teraz i wtedy. Widząc kępę drzew na drugim planie obu zdjęć, z satysfakcją stwierdziłem, że miejsce zapamiętałem dokładnie.

Hmm, z czego ja się cieszę? Z zapamiętania kwiatka? Czy to ma być powód? Dokładnie tak, i chociaż trudno mi to uzasadnić, spróbuję, słuchając siebie.

Mam prawo nazywać te góry moimi, a swoje miejsca znamy, pamiętamy też przemiany ich wyglądu. Pamięć łącząca obrazy przeszłości i teraźniejszości jest nam droga, bo potwierdza bliskość i swojskość.

Jest i drugi powód, związany z obecnymi czasami.

Już w czasie poprzedniej łazęgi, tydzień wcześniej, przychodziła mi do głowy myśl, że może być ostatnią przed dłuższą przerwą, dzisiaj wracała ze zdwojoną siłą. Patrzyłem na kwitnące mirabelki, na liczne kwiaty łąkowe, słuchałem szmerów strumyków i ptasich śpiewów; patrzyłem na te górki wokół, tak mi bliskie, jakbym się żegnał. Zapewne dlatego po powrocie uznałem, że za mało patrzyłem, za mało chłonąłem, ale to nieprawda. Ten mój niedosyt jest po prostu pragnieniem dalszych wędrówek, ich miłowaniem.

Jest i drugi powód odczuwania satysfakcji. To świadomość posiadania swojego małego świata niepodległego światowi zewnętrznemu. Temu z wirusem, polityką, niepewnością przyszłości. Świata zmiennego, nieobliczalnego, prozaicznego, utylitarnego i nieprzytomnie pędzącego ku sukcesom i mamonie. Jedną z cząstek tego świata, wcale nie najmniejszą, są te góry, przy czym ludzki związek z miejscem znanym od lat i lubianym jest zbudowany nie tylko z pamięci miejsc, widoków, kształtów gór, a nawet nie tylko z pamięci drogi pod lasem, przy której kiedyś widziałem wrotycz, ale i z pamięci wrażeń, z doznanych tutaj przeżyć.

Wspomnienie polnego kwiatka rosnącego właśnie tutaj, na brzegu drogi pod lasem, na zboczu nieznanej kaczawskiej górki, łączy w sobie wszystkie te cechy bliskości.

Niemal cała dzisiejsza trasa była mi znana, ale z przyjemnością odnowiłem związki z kilkoma górkami, poznałem też parę nowych zakątków i nieznanych dróżek. Jedna z nich objawiła mi się nagle, ukryta za grzbietem, a jest jedną z najładniejszych w tych górach. Usiadłem na rozdrożu, by wypić herbatę patrząc na nią, a później wstałem i poszedłem nią aż pod las. Chciałbym wrócić do niej.

Teraz uświadomiłem sobie, że tak pisałem o niejednej kaczawskiej drodze, ale nigdy nie kłamałem, bo każda z nich była wtedy najpiękniejszą.

Zauważyłem i doceniłem przegapione wcześniej, albo niepamiętane, szczegóły krajobrazu: urokliwą kępę drzew na Głogowcu, samotne drzewo na jego zboczu, jak zwykle pociągające otwieranie się dalekiego horyzontu na Osełce, dźwięczny strumień na zboczu innej góry. Akurat ten poznałem na całej długości. Zauważyłem, że ostatnio coraz częściej idę wzdłuż tych małych, łąkowych strumyków. Może po prostu dla ich urody, a może w nadziei zobaczenia ich szczęśliwego ujścia do większego strumienia. Otóż w ostatnich latach częściej zdarza mi się widzieć ich smutny koniec: dziesięć albo pięćdziesiąt metrów od źródła wsiąkają w ziemię, nie mając sił do dalszego życia.

Sporo się zmieniło w tej części Gór Kaczawskich w czasie mojej ponaddwuletniej nieobecności. Ubyło drzew, przybyło masztów sieci GSM, asfaltu i śmieci. Na łąkach w pobliżu wioski wypasane są krowy. Liczne są tam ogrodzenia z drutu kolczastego lub pod prądem. Tam właśnie widziałem pozostawione i przez wiatr roznoszone siatki z tworzywa sztucznego, którymi owijane są bele siana. Cóż, hodowcy krów nie są już potrzebne, więc po co ma je zabierać?

Życie skończyła najdziwniejsza lipa, jaką kiedykolwiek widziałem: w środku spróchniałego pnia rosły długie, proste, pionowe… nie wiem co. Jakby korzenie, bo raczej nie konary, skoro wyrastały z ziemi. Jednak rosnąca obok para ma się dobrze. Masywna, dwuramienna wierzba nadal podpiera pochyloną lipę w taki sposób, jakby obejmowała jej smuklejszy pień.

Powrót ustaliłem podnóżem Lubrzy nie tylko dla zobaczenia dwóch ładnych i dużych skał na zboczu tej góry, także dla przypomnienia sobie tamtejszych dróg i pewnego widoku, ale po kolei.

Przy żółtym szlaku turystycznym stoi znana skała „Diablak”, a wyżej, na zalesionym zboczu, ukryta wśród drzew, stoi druga, bez nazwy, ale równie duża i ładna. Wcześniej nie było jej widać ze szlaku, teraz strome tam zbocze świeci łysinami poręb i spod jednej skały można zobaczyć drugą. Poszedłem ku tej wyższej i tutaj pamięć mnie troszkę zawiodła. Z bocznego duktu skręciłem w mało wyraźna ścieżkę. Po dziesięciu metrach, gdy utknąłem złapany w kolczaste objęcia jeżyn, wiedziałem, że skręciłem za wcześnie. Druga próba była udana.

Miejsce odkryłem kilka lat temu zupełnie przypadkowo, a spodobało się od razu. Strome zbocze, las wokół, pionowa ściana skały, ładny, zielony dukt, plamy słońca i ja siedzący tam i patrzący na to miejsce tak, jakbym tylko dla siebie je odkrył. Właśnie tak. Wydawało mi się, że nikt o nim nie wie aż do chwili zobaczenia haków wbitych przez skałkowców. Ich na szczęście nie spotkałem.

Odsłonięcie skały pozbawiło miejsce części dzikości, stało się bardziej widoczne i łatwiej dostępne, ale nadal jest ładne. Zwracam uwagę na drobny fragment skały, jest przy ziemi i dlatego łatwo go przeoczyć. To róża skalna, jak myślę, bo moja wiedza z geologii ma duże luki. Ta lubrzańska nie jest tak wielka jak znana róża na Wilczej Górze pod Złotoryją, to mała różyczka, ale moja.

Nieco wyżej jest skrzyżowanie duktów. Skręciłem ku miejscu, które wtedy oczarowało mnie tak bardzo, że parę razy wracałem: łąka coraz węższym jęzorem wżyna się w lasy góry, a jeśli idzie się od szczytu, jak ja szedłem, nagłe rozstąpienie się drzew i ucieczka horyzontu daleko, aż po Okole niebieskie odległością, jest zaskoczeniem i zachłyśnięciem się niespodziewanym a ładnym widokiem.

Dzisiaj elementu zaskoczenia nie miałem, przecież wiedziałem co zobaczę, ale widok był dokładnie taki, jaki zapamiętałem i jaki chciałem zobaczyć, co wcale nie jest oczywistością przy powrotach.

Do wioski wracałem nieco inną drogą; unikając asfaltu znalazłem ładne odkryte zbocza, a na nich ciche skały ukryte wśród drzew i szemrzące strumyki.

Widząc zbliżające się domy wioski, szedłem coraz wolniej. Zatrzymywałem się i rozglądałem, dotykałem drzew i patrzyłem na kwiatki w trawie. Nie chciałem wracać obawiając się długiego niewidzenia moich gór.

W dwa dni później dowiedziałem się o wprowadzeniu bardziej rygorystycznych zakazów podróżowania.

Tydzień później, wyjeżdżając do Krakowa, musiałem wziąć z biura firmy przepustkę – poświadczenie wyjazdu służbowego.

Nie wiem, kiedy wrócę w Góry Kaczawskie. Nie wiem także dlatego, że moja firma nie zarabia i nie wiadomo jak długo mój pracodawca będzie w stanie finansować prace warsztatowe, a jeśli zawiesi działalność firmy, wrócę do domu.

Wiem, że na kaczawskie drogi wrócę, ale kiedy?...