O wydaniu książki

011216

Od wielu lat błądziła po mojej głowie myśl o wydaniu jakiejś części moich tekstów, ale było tak, jak często u mnie, czyli tak, jak z totolotkiem: fajnie byłoby wygrać, tylko trzeba by w końcu wybrać się do kolektury i wysłać zakład. Kilka lat temu zebrałem się w sobie i wysłałem do kilku wydawnictw próbki moich tekstów wybranych z dopisków. Nie o górach, a takich… właściwie o niczym, o wrażeniach i chwilach – tak je określam, także na blogu, gdzie jest ich sporo. O ówczesnych doświadczeniach napisałem parę słów tutaj.

Druga część tego tekstu, nota bene, jest właśnie typowo „dopiskowa” – o wrażeniach i chwilach.

Dwa wydawnictwa odpisały mi bardzo podobnie: dobre, ale na tym nie zarobimy. Dołóż nam, człowieku, pięć tysięcy, to wydamy. Byłem poruszony taką odpowiedzią: ja mam dopłacać, i to aż tyle?? Ponieważ ani nie jestem przebojowy, ani nie umiem zakręcić się wokół własnych spraw, a nadto łatwo się zniechęcam, sprawę odłożyłem na nieokreślone później.

Myśl o ponownej próbie pojawiła się we mnie niedawno, gdy nazbierało się sporo opisów moich sudeckich wędrówek. W mojej skali ocen lokuję je półkę niżej od dopisków, ale jednocześnie zdaję sobie sprawę, iż większość potencjalnych czytelników ocenia te teksty dokładnie na odwrót. Minęło ledwie dwa lata wahań i myśli pt. „Trzeba by wziąć się za to”, gdy któregoś wrześniowego wieczoru zapytałem google o adresy wydawnictw zajmujących się przewodnikami i turystyką, a z listy wytypowałem dwa.

Po wysyłaniu do tych wydawnictw przykładowych opisów wędrówek, wydawało mi się, że w zasadzie wszystkie mam gotowe, tylko skopiować je z oryginalnych „dopisków” w jeden dokument i już. Gdy ku mojemu zaskoczeniu (to wyraz mojej niewiary w powodzenie) po tygodniu otrzymałem list ze zgodą na wydanie i z prośbą o przysłanie całego tekstu książki, otworzyłem dopiski i uświadomiłem sobie, że prac przy nich jest mnóstwo. Na te moje „dopiski” składa się obecnie piętnaście dokumentów, a każdy liczy od 40 do 100 stron formatu A4 z pomniejszonymi marginesami; na dokładkę są w nich najróżniejsze teksty, istny groch z kapustą. Ponieważ parę lat temu już je segregowałem na potrzeby bloga, uznałem, że najprościej będzie właśnie z tej mojej strony w internecie skopiować je. Tak zrobiwszy stanąłem przed dylematem: wysłać do wydawnictwa jakąś (jaką?) ich część po kolei, od najstarszych, czy dokonać wyboru. Wybierałem. Prace te zacząłem w czasie karuzelowego sezonu, czyli niewiele mając czasu i nie codziennie, musiałem więc ratować się przed totalnym bałaganem i swoim zapominalstwem zapisując wszystko, i tak w toku prac namnożyło mi się różnych pomocniczych dokumentów tekstowych, w których zapisywałem uwagi, stan prac, klasyfikację tekstów, wybór zdjęć, korespondencję, wszystko. W pierwszym odruchu poprosiłem parę osób o pomoc, o wskazanie tych tekstów, które wyżej oceniają. Później żałowałem tej prośby, uświadomiwszy sobie pracochłonność jej spełnienia. W ciągu kilkunastu dni od tamtego listu z wydawnictwa wybrałem około trzydziestu opisów różnych tras sudeckich, w tym kilkanaście starszych o Górach Kaczawskich, i wysłałem cały tekst.

Wtedy, a był to koniec września, zaczęła się szybka wymiana listów z wydawnictwem. Było to dla mnie nowe doświadczenie, wcześniej nie wiedziałem, jak wiele szczegółów wymaga ustalenia. Na przykład ile ma być zdjęć i ile na jednej stronie, kolorowe mają być czy czarno-białe, jak rozmieszczone w książce, jak opisane („proszę sprawdzić opisy zdjęć i odesłać”, przeczytałem w jednym z listów). Stanęło na czterdziestu kilku moich zdjęciach, ale zgrupowanych razem, jako wkładka z papieru kredowego. Moja propozycja umieszczania zdjęć tam, gdzie jest odpowiadający im tekst, nie została przyjęta. W przełożeniu na współczesny język biznesu oznacza to tyle, co konieczność zapłaty za takie fanaberie nieznanego autora.

Gdy odesłałem podpisaną umowę wydawniczą, myślałem, że teraz to już tylko czekać na druk, a wtedy właśnie dostałem pracę najbardziej żmudną: korekta tekstu. Błędów popełniam niewiele, jednak w tekście sporo było miejsc do poprawy, ponieważ pewnego rodzaju błędów nie dostrzegałem. Po prostu nie zwracałem uwagi na takie szczegóły, jak na przykład spacja po kropce, a przed nowym wersetem. Najwięcej było pracy z zamianą łącznika (czyli dywiza) na myślnik. Cóż to jest ten dywiz? Ja też nie wiedziałem. Dopiero siedząc nad korektą przeczytałem w internecie, że to krótka kreska służąca do pisania dwuczłonowych wyrazów, na przykład biało-czarny. Okazało się, że użycie jej jako myślnika jest błędem.

„Jak pisać myślnik?” – zapytałem googli. Wszędzie podawana jest jednakowa kombinacja klawiszy: ctrl+alt+minus na numerycznej klawiaturze. Tylko że w moim malutkim komputerku nie ma takiej klawiatury, więc co mam zrobić?… Kombinowałem kilka minut, nim znalazłem właściwy dla mojego laptopa układ: ctrl+fn+klawisz z dwukropkiem. Dziwne? Ano, dziwne. Dodanie do tej kombinacji klawisza alt wydłuża kreskę, według mojej oceny ponad miarę.

Zapytałem program edytora tekstu o ilość miejsc do poprawy, wyświetlił mi liczbę 66, i już miałem kazać mu zamienić, gdy uświadomiłem sobie, że wtedy zamieni wszędzie, także tam, gdzie łącznik użyty jest prawidłowo. Zmienić jednak kazałem widząc, iż miejsc z łącznikiem niepotrzebnie zamienionym będzie niewiele. Zamieniłem i mozolnie przewijałem tekst wypatrując dwuczłonowych wyrazów, by je poprawić.

Po tym doświadczeniu poczułem, że nie lubię korekt, stanowczo nie, chociaż przyznać muszę, iż są potrzebne. Z konkretnych błędów edytor wskazał mi na parę powtórzeń, ale znowu ten jego pomysł na Dal… Chodzi o to, że raz czy dwa napisałem ten wyraz z wielkiej litery, a napisałem tam, gdzie z kontekstu można przypuszczać, iż deifikuję zjawisko fizyczne i to wszystko dobre, co może budzić w nas pojęcie dali. Edytor uznał, iż wszystkie słowa „dal” mają być z wielkiej litery. Nie podoba mi się coraz powszechniejszy zwyczaj pisania coraz większej liczby słów z wielkiej litery (a nawet każdego wyrazu z tekście), nie spodobała i ta jego decyzja, ale cóż ja mogę? W końcu edytorem (może poprawniej byłoby użyć słowa korektor?) był bodajże polonista z poznańskiego uniwersytetu, a ja jestem nieznanym autorem i naprawiaczem karuzel. Tutaj dla sprawiedliwości dodam, iż korektor wykonał swoją pracę bardzo starannie i uważnie, stosując zasadę przezroczystości, czyli korekty nienaruszającej indywidualnych cech tekstu. Chwilami pytałem się siebie, czemu sami nie wprowadzili tych poprawek, skoro w żaden sposób nie naruszają tekstu? Chyba nie mogli, a to z powodu wymogów prawa autorskiego.

Jeśli już rozpisałem się na temat korekcji, napiszę o jeszcze jednym przykładzie poprawy, z którą się nie zgadzam. Otóż kilka lat temu, wczesną jesienią, jechałem w góry. Była mgła, już myślałem, że dali nie zobaczę, gdy kilka kilometrów przed celem rozjaśniło się i wyszło słońce. Zrobiło się cudnie, bo promienie słońca prześwietlały resztki mgły, a ta świeciła. Zatrzymałem się, oczarowany, i wysiadłem:

„Ręce mi drżały, nie wiedziałem co robić; patrzeć i robić zdjęcia i biec chciałem tam, gdzie świetlne słupy dotykały ziemi by dotknąć je (…)” – napisałem później w swoich dopiskach, tutaj jest ten tekst w relacji z 10 października.

Edytor kazał dodać przecinki przed każdym „i”, co poszatkowało zdanie, a miało być prędkie jak wicher moich myśli w tamtej chwili, gdy chciałem robić wszystko na raz.

Wydawca uznał, iż druga korekta nie jest potrzebna, co niekoniecznie oznacza dokładną pracę moją i korektora, a może jedynie chęć zaoszczędzenia na wydatkach. 29 dnia listopada dostałem wiadomość z wydawnictwa o otrzymaniu wydrukowanego nakładu i wysłaniu na leszczyński adres moich pięciu egzemplarzy autorskich.

Nie ma i nie będzie tutaj reklam, jako że mam na nie uczulenie, jednakże dopuszczając autoreklamę napiszę, że książka jest dostępna na stronie wydawnictwa oraz na ich aukcji na allegro. Także w niektórych księgarniach, ale nie wiem w jakich.

Można też kupić bezpośrednio u mnie, nieco taniej. Adres mojej skrzynki pocztowej:

 k-gdula@o2.pl

Przy okazji napiszę, iż wydawnictwo zastrzegło sobie prawo ustalenia ceny, ja nie miałem nic do powiedzenia, a poznałem ją dopiero wtedy, gdy zaczęli sprzedaż.

Jeśli już mowa o pieniądzach: nie zarobię na tej książce, chyba że sprzedana będzie w tysiącach egzemplarzy, co nie jest możliwe, ale też nie dla pieniędzy zająłem się wydaniem. Po prostu chciałem zobaczyć swoje nazwisko na okładce. No i zobaczyłem.

Zacząłem już prace nad drugą częścią opisów górskich wędrówek, a także większą pracę: nad tekstami dopiskowymi. Konieczna jest ich segregacja, tematyczne uporządkowanie, korekta własna i dokonanie pewnych poprawek; na to wszystko bardzo przydałoby mi się L4 na tydzień, lepiej na dwa. Może do wiosny uda mi się te prace wykonać, wtedy spróbuję po raz drugi – oczywiście o ile „Sudeckie wędrówki” znajdą dość nabywców, by wydawnictwa chciały ze mną rozmawiać.

Na zakończenie o chwilach po rozpakowaniu paczki z książkami.

Wziąłem jedną i siadłszy w fotelu szybko kartkowałem, chcąc poznać jej szczegóły, a później już spokojniej przeczytałem parę fragmentów. Dziwnie się poczułem widząc swoje słowa wydrukowane w książce. Widziałem je i czytałem wiele razy przy pisaniu, korektach, przy zamieszczaniu ich na blogu, ale zawsze wtedy były czarnymi znaczkami na ekranie komputera – pojawiającymi się i znikającymi bez śladu po naciśnięciu odpowiedniego przycisku. Tutaj były trwalsze, niemal materialne, omalże mogłem je dotykać. Trafiłem na fragment, w którym napisałem coś o sobie. Nie zwykłem ukrywać się za swoimi słowami, a czasami bywa odwrotnie: one mnie odsłaniają, może czasami za bardzo. Owe „za bardzo” właśnie w tej chwili poczułem – jakby nie publikacja na blogu czy w miesięczniku „Na szlaku” czyniły te teksty ogólnie dostępnymi, publicznymi, a dopiero ich wydrukowanie w książce. Przyszła mi do głowy dziwna myśl: te wszystkie moje słowa po wydrukowaniu nabrały cech osobowego bytu, uniezależniły się ode mnie.

Rodzina, polne i górskie dróżki oraz słowa – moje miłości.