Etykiety

Moja książka

Wrażenia i chwile

 150422 Dzisiaj jest umowny dzień premiery mojej nowej książki.    „Książka jest o wrażeniach, o przeżywaniu zwykłych dni i zdarzeń, o chwi...

czwartek, 27 sierpnia 2020

Programy i słowa, czyli marudzenie

 

170820

Zmieniono wygląd stron zarządzania blogiem. Jak zwykle zmiany w większości są nijakie i niepotrzebne, są zmianami dla zmian, w których trudno doszukać się poprawy, łatwiej zepsucia.

Tagi postów (a właściwie wszystko) umieszczono w wielkich ramkach, w efekcie nie mieszczą się na ekranie. Patrząc na wygląd stron, łatwo zauważyć, że głównym pomysłem programistów były właśnie ramki, więc dodali je, nie zwracając uwagi na sensowność, przydatność czy miejsce.

No i te mnożące się jak króliki malutkie, nieczytelne ikonki zastępujące słowa!

Na liście postów wyświetla się coś, co przypomina mi grot strzały z przyklejonym kwadratem mieszczącym znak plus. Owszem, jest i „dymek” z „wyjaśnieniem”: przywróć wersję roboczą. Cóż to znaczy – nie wiem, ponieważ nie miałem żadnej wersji roboczej: napisany tekst po prostu wkleiłem w okienko i opublikowałem. Nie wiem też, jak się to „przywracanie” ma do kwadracika, plusa i grota strzały. Ot, tajemnica programistów.

Właśnie próbowałem poznać funkcję tego grotu z kwadracikiem. Okazało się, że tekst postu umieszczany jest gdzieś z boku, gdzie może być otworzony w trybie edycji, czyli z możliwością wprowadzenia zmian. W jakim celu to zagmatwanie? Otworzenie tekstu w trybie edycji nie jest żadnym powrotem.

A było tak jasno i logicznie: tekst mogłem zwyczajnie wyświetlić albo otworzyć z możliwością wprowadzenia zmian. Najwyraźniej było za prosto.

Kiedyś podobną rewolucję zrobiono na allegro, i do dzisiaj nie poznałem wszystkich dziwadeł nowej strony, a ostatnio portal Wirtualna Polska, na którym od blisko trzydziestu lat mam skrzynkę pocztową, zapowiada zmiany. Już czuję kłopoty.

W jakim celu robione są takie zmiany wyglądu stron? Firmy mają nadmiar pieniędzy? Niech więc przekażą je UNICEF. A może uważają, że bez totalnego przemeblowania, bez zmuszania użytkowników do szukania funkcji, będzie nudno? Nie wiem, a z ciekawością poznałbym przyczyny tych działań. Przecież można unowocześnić program, jeśli zachodzi taka potrzeba, a wygląd strony i jej funkcjonalność zostawić bez zmian.

Po kilku miesiącach użytkowania Instagramu nadal nie wiem, jakie znaczenie ma część ikonek, na przykład kwadrat z wyszczerbionym bokiem. Nie wiem też, jak wejść na stronę innej osoby. Jeśli kliknę na ikonkę z awatarem, pojawia się coś podobnego do obrotowego słupa ogłoszeniowego, na którym wyświetlane są zdjęcia innych użytkowników, nie tego wskazanego. Z proponowanych ikonek nie korzystam nie tylko z powodu mojej niechęci do nich, ale i niewiedzy o ich znaczeniu. Nie wiem, i nie bardzo mi się chce dowiadywać, co znaczy żółta mała głowa z ustami wykręconymi w lewo, a co z ustami wykrzywionymi inaczej, i w jakim celu stosowany jest znak koperty postawionej na węższym boku. Te symbole są dla mnie nieczytelne, a "dymków" przy nich nie ma; najwyraźniej uznano, że ich znaczenie jest oczywiste.

To, co najbardziej mi doskwiera przy obsłudze programów komputerowych, to konieczność dopasowania się do sposobu myślenia, kojarzenia i wysławiania osoby (programisty), która myśli, kojarzy i mówi zupełnie inaczej niż ja. Częstokroć odbieram ten przymus jako swoje zniewolenie.

Właśnie ta konieczność naginania myślenia do myślenia innej osoby, to wbijania sobie do głowy znaczenia ikonek i słów wyjaśnień niewiele wyjaśniających, mam za największą wadę programów komputerowych.

PS

W trakcie publikacji tego tekstu zauważyłem różnej wielkości czcionkę. Parokrotnie zaznaczałem właściwą, bez skutku. No i takie są rezultaty tego rodzaju zmian...

Z mojej pracy.

Litery i słowa odchodzą na drugi plan. Teraz mamy ikonki. Jak przed tysiącami lat, gdy ludzie na kamieniu, w glinie lub na patyku rzezali znaki. W efekcie ludzie zamieniają się w analfabetów nie potrafiących logicznie sformułować prostego pytania.

W pracy często słyszę takie i podobne pytania klientów:

O co tu chodzi?

Na czym to polega?

Jak to działa?

Na ostatnie pytanie odpowiedziałem, że koło młyna jest napędzane silnikami elektrycznymi, czym bardzo zirytowałem klienta, ponieważ jemu, i tym, którzy zadawali pozostałe pytania z listy, chodziło o ilość obrotów koła młyna na jedną jazdę, czyli za jeden bilet. Proste? Logiczne?

Chcąc się dowiedzieć, ile obrotów zrobi koło młyna, pytają, o co tu chodzi. Jak nazwać taką logikę i taką nieporadność?

Otóż chodzi o to, żebyście zostawili tutaj pieniądze. To dokładna odpowiedź na wasze pytanie.


Mało ludzi podchodzących do kasy młyna czyta wywieszony przed ich oczyma informator. Zdecydowana większość pyta, a naszą prośbę o zapoznanie się z informacjami traktuje jako nieuprzejmość, a nawet wyraz lekceważenia. Bywa, że w rezultacie odchodzą, a jeśli nawet przeczytają, to częstokroć nie rozumieją. A tam jest ledwie parę krótkich informacji, może dwadzieścia słów!

Przy dużym ruchu kasjerka musi obsłużyć kilkudziesięciu klientów w ciągu godziny. Ma jedną minutę na jednego kupującego. To taśmowa praca podobna do pracy kasjerki w dużym sklepie spożywczym. Jedna i druga po prostu nie ma czasu na zajmowanie się klientem tak, jak może się nim zająć sprzedawca samochodów. Wystarczy chwila zastanowienia, żeby dojść do tego wniosku. Wystarczy też do wyobrażenia sobie uciążliwości powtarzania setki razy dziennie tych samych informacji. Uważam, że dobre wychowanie nakazuje branie tego pod uwagę, ale nie od dziś wiadomo, że człowiek z chwilą stania się klientem traci nie tylko pół rozumu, ale i połowę kultury.

Pewna część naszych klientów traci znacznie więcej. A może nie traci, bo od dawna nie ma co tracić?

Stojąc na peronie i patrząc na przesuwające się gondole, kilka razy dziennie widzę klientów trzymających buty na tapicerowanej kanapie. Pukam wtedy w szybę i palcem pokazuję im buty. Rzadko widzę zmieszanie, częściej oznaki niezrozumienia. Raz jeden, tylko raz usłyszałem przeprosiny, kiedy na koniec jazdy otwierałem drzwi gondoli, i niejako dla równowagi raz usłyszałem słowa protestu klienta nieżyczącego sobie, żebym mu cokolwiek palcem pokazywał.

Ot, wrażliwe panisko.

Obok młyna stoi mała, dziecinna kolejka kosztująca znacznie mniej niż młyn, a na szybie kasy wisiała stosowna informacja z podaną ceną. Znaczna część klientów uznawała tę niską cenę jako opłatę za jazdę młynem. Kiedy słyszeli właściwą, 30 złotych, byli rozczarowani i protestowali:

Ale tu pisze 10 złotych!

Postanowiłem przykleić cennik na tę kolejkę z boku, żeby trudniej było go zauważyć. Zmiana nic nie dała, nadal ludzie zauważali mniej widoczne 10 zł, a nie eksponowane 30. Musiałem informator zdjąć dla uniknięcia nieporozumień.

Chyba nie muszę dodawać, że cały ów cennik składał się z nazwy urządzenia i ceny, czyli z kilku wyrazów.

Klient płaci za trzy obroty koła trwające około 15 minut. Ta informacja jest w cenniku. Niżej powiesiłem drugą, o rozpoczynaniu się nowych jazd co 3 – 4 minuty. No i w ten sposób zadałem kolejnego klina klientom. No bo jak jazda młynem może trwać 15 minut, skoro co 3 – 4 minuty ludzie wsiadają i wysiadają!?

Oto pełna analogia: pociąg jedzie z miasta A do miasta B godzinę czasu, ale co kwadrans ma przystanek, na którym ludzie wsiadają i wysiadają. Jak w takim razie możliwa jest godzinna jazda od A do B??

Paranoja? Popis bezmyślności? Brak elementarnej logiki? Tak! Po trzykroć tak.


Rzadko, ale klika już razy w okresie wakacyjnym miałem klientów, którzy odmawiali przeczytania informacji zamieszczonych przy kasowym okienku, tłumacząc się w wielce oryginalny sposób:

Jestem na urlopie. Nie muszę myśleć.

Cóż, czytanie literek i składanie z nich sensownych słów bywa trudne dla niektórych.

Trudne staje się dla coraz większej ilości ludzi.


PS

Zarabiam tutaj nieźle, ale i koszta mam spore. Do największych zaliczam obniżającą się opinię o ludziach.


PS 2

Letnie dni płyną mi spokojnie, tyle że zlewają się w jeden ciąg, w którym nie można znaleźć nic wyróżniającego, nic, czego mogłaby chwycić się pamięć.

Jestem tutaj już półtora miesiąca, ale kiedy obejrzę się wstecz, ledwie garść chwil i obrazów pamiętam. Wiem jednak i pamiętam: spojony upływ dni ma swoją wartość, którą łatwo doceni ten szarpiący się z problemami.

Ile czas pozwoli, coś przeczytam i napiszę, a w pracy rozglądam się starając się zapamiętać letnie obrazki: dziewczyny ubrane w przewiewne sukienki, przyjemny cień pod zielonym drzewem, moje gołe ramiona i nogi, słońce na twarzy. Opalony jestem jak zwykle na brąz. Wieczorem uświadamiam sobie, że mimo późnej pory jestem lekko ubrany i nie jest mi zimno. Wiem, że za pół roku trudno będzie mi w to uwierzyć.

Dni są jednakowe, ponieważ wypełniają je monotonne i powtarzalne zajęcia. Cóż, mój wybór. Nie musiałem kontynuować pracy, jednak pracując zarabiam, zasilając swój prywatny fundusz górski.


PS 3

Minęła godzina druga. Zaraz muszę wyłączyć laptopa i pójść spać, ale jeszcze chwilę posłucham muzyki.

Właśnie przebrzmiała aria z bachowskiej kantaty i po chwili ciszy usłyszałem całkiem odmienne dźwięki. Poznałem je od razu: allegro non troppo z koncertu skrzypcowego D-dur Johannesa Brahmsa. Jeden z dwóch najpiękniejszych koncertów na skrzypce, jakie kiedykolwiek człowiek skomponował!

Dlaczego tylko wspomniałem o nim w swojej opowieści o Jasiach?

poniedziałek, 17 sierpnia 2020

Recenzja mojej książki





160820

Na stronie Tania książka ukazała się recenzja mojej książki „Miłość, muzyka i góry”. Podpisu nie ma, więc nie wiem, kto ją napisał. Wysłałem do redakcji zapytanie o możliwość publikacji tekstu na moim blogu, ale nie doczekałem się odpowiedzi. Bardzo mnie dziwi taki zwyczaj, a jest coraz bardziej powszechny. Po zastanowieniu uznałem, że skoro podam stronę źródłową, czynu nagannego nie popełnię. Więc podaję: tekst opublikowany jest tutaj.




Oto treść recenzji.




Pragnienie idealnej miłości widziane oczyma mężczyzny. Powieść dopieszczona od wstępu aż po ostatnią stronę, wzruszająca, trzymająca w napięciu, ale przede wszystkim ukazująca piękno najważniejszych wartości w życiu. Tej książki się nie czyta - przez nią się płynie...

Powieść "Miłość, muzyka i góry" jest niezwykle chwytliwa, ale i krótka - autor w zaledwie stu czternastu stronach zdołał przekazać wszystko na temat tego, co ma w jego życiu ogromną wartość: miłości. Jedni powiedzą, że książka mogłaby być dłuższa, drudzy zaś z niedowierzaniem będą podziwiać pracę, jaką autor włożył w to, aby treść była staranna, a przy tym zwięzła.

Ta publikacja jest dowodem na to, że nie ilość jest ważna, a jakość. Świat stworzony w powieści jest wyjątkowo subtelny, pełen uczuć i magii, której nie da opisać się słowami bez zdradzenia zbyt wiele z książki. Wybierz się w niezapomnianą podróż szlakiem głównych bohaterów: Jasia i Jasi - odkryj to, co nieodkryte, i poznaj to, co niepoznane. Po prostu zatrzymaj się na chwilę, dostrzeż i doceń wartości, o których marzysz i śnisz. A może już masz je w swoim życiu, tylko w codziennym biegu czasem o nich zapominasz?

Autorem powieści jest Krzysztof Gdula, który pisze o sobie: "jestem synem, mężem, ojcem, dziadkiem". Technik z wykształcenia, który z umiłowania życiowych wartości tworzy szczere i poruszające opowieści, ukazujące świat, w którym wszystko jest czarne i białe i ma swoje odpowiednie miejsce. W obecnych czasach bywa, że dostrzegamy chaos, czujemy, że nic już nie ma swojego porządku. Ta publikacja pokaże Wam, że wcale tak nie jest!

Autor w swoim życiu opublikował trzy powieści, a każda z nich została pozytywnie oceniona przez czytelników. Poza "Miłość, muzyka i góry" zaliczają się do nich "Sudeckie Wędrówki" oraz "Góry Kaczawskie słowem malowane".

wtorek, 11 sierpnia 2020

Przy okazji jedzenia śliwki

 

080820

Kilka dni temu napisałem parę zdań pod opublikowanymi na Instagramie zdjęciami uschniętych drzew. Później uznałem, że dobry to temat na blogowy post.


Niedaleko miejsca mojej krakowskiej pracy znalazłem uliczne stoisko z owocami i warzywami. Parę już razy kupowałem na nim duże i soczyste śliwki. Smak ich bardzo słodkiego miąższu doskonale kontrastuje z winną skórką.

Któregoś dnia, jedząc śliwkę, ponownie uświadomiłem sobie niesamowitość tej czynności.

Ten owoc, tak odżywczy dla ludzi, zrodziło drzewo. Śliwa pobrała z ziemi wodę i drobiny kilku minerałów, z powietrza wzięła dwutlenek węgla, i z tego miksu pierwiastków, z których my sami nic nie potrafilibyśmy zrobić, przy użyciu energii słońca wytworzyła owoc, którym mogę się najeść. Owoc zawierający cukry i witaminy potrzebne mojemu organizmowi.

Oto najczystsza alchemia! Oto cud natury, którego magii nie doceniamy chyba tylko z powodu naszego przyzwyczajenia, czyli po prostu ślepoty.


Przez wiele lat mojego życia drzewa były dla mnie zwykłą częścią krajobrazu. Widziałem domy, pola, góry i drzewa. Ich liście rozwijają się wiosną i opadają jesienią, tak jak śnieg wiosną topnieje, a zimą rzeka pokrywa się lodem. Zwykłe przemiany krajobrazu, raczej niekojarzone z życiowymi cyklami żywych organizmów.

Uświadomienie sobie faktu najprawdziwszego życia drzew było dla mnie odkryciem możliwym dzięki moim zainteresowaniom ewolucją – kolejny przykład wzbogacania wiedzą obrazu postrzeganego świata.

Drzewa są żywymi organizmami, a w tej konstatacji nie ma krztyny naciągania faktów czy „zielonej” egzaltacji. Żyją, ponieważ pobierają i przetwarzają pożywienie, dzięki niemu budując i odnawiając siebie, rozwijają się i rozmnażają, w końcu umierają z powodu starości, chorób lub wypadku. Dokładnie tak jak my i inne zwierzęta.

Mają geny zbudowane dokładnie tak samo jak nasze i wszystkich zwierząt, to znaczy zbudowane z białkowych struktur skrótowo oznaczanych jako ACGT. Geny drzew działają tak samo jak nasze i mają takie same słownictwo jak zwierzęce. Jak wszystko, co żywe na Ziemi.

Tak jak my chorują atakowane przez bakterie i wirusy, mają układ immunologiczny do obrony przed patogenami i jak my umierają po prostu ze starości. Jeśli się im pozwoli.

To, co je odróżnia od nas, to ich nieruchomość, bardzo wolne reakcje i brak takiego systemu nerwowego, jaki mają zwierzęta, a co za tym idzie i świadomości. Chociaż w świetle ostatnich badań trudno tutaj o kategoryczne podziały i wypowiedzi.

Wiadomo, na przykład, że drzewa rodzicielskie połączone są korzeniami ze swoimi dziećmi – siewkami rosnącymi w pobliżu, i je dokarmiają. Panuje u nich najprawdziwsza solidarność gatunkowa, ponieważ dokarmiają też osobników, którym gorzej się dzieje; ostrzegają się przed niebezpieczeństwem ogryzienia ich liści przez roślinożerców oraz aktywnie potrafią się bronić przed tym procederem.

Pewnie, można powiedzieć, że nie ma tu efektu myślenia, a po prostu ciąg reakcji chemicznych doprowadzających do efektów podobnych do świadomych działań. W jakiejś mierze tak jest, ale trzeba uświadomić sobie naszą niepełną wiedzę o reakcjach zachodzących w naszych mózgach. To, co widzimy, co czujemy, co myślimy, w istocie jest szczytem góry sięgającej naszej świadomości. Co głębiej? Reakcje chemiczno-elektryczne, które nijak się mają do tego, co świadomie odczuwamy. Może więc i drzewom należałoby przyznać zdolność odczuwania, niechby szczątkową, mimo braku systemu nerwowego zbudowanego na podobieństwo zwierzęcego?

Drzewa postrzegają świat zewnętrzny, chociaż jego obraz niewątpliwie jest ubogi. Proszę jednak obejrzeć drzewa rosnące na brzegu lasu: odrzucają gałęzie mające liście w cieniu, więc mało produktywne, a intensywnie rozbudowują konary z liśćmi wystawionymi na życiodajne dla nich promienie słoneczne. Zabliźniają swoje rany, czyli wiedzą o nich; wiedzą też o nadejściu wiosny, a to znaczy, że na swój sposób obserwują siebie i świat zewnętrzny.

Kiedy patrzę na drzewa różnych gatunków rosnących blisko siebie, czasami wydaje mi się, że jedne się lubią, inne nie. Widuję drzewa odchylone od siebie, jakby (podkreślam to słowo, bo być może tak mi się tylko wydaje) tolerujące się z konieczności, ale też widuję splecione w objęciach, w gałęziami tak ułożonymi, żeby nie przeszkadzać sobie zasłanianiem słońca. Przypadek, domysł, czy prawda?

Drzewa można jeść, i nie tylko ogryzanie ich młodej kory przez sarny mam na myśli. Żywą tkanką drzew w części nadziemnej jest dość cienka warstwa białawego miąższu pod korą. Jest dla nas przyswajalna i pożywna, chociaż lepiej tego nie robić, ponieważ łatwo o uśmiercenie drzewa. Wspomniałem teraz o swoim zwyczaju zbierania bukwi, czyli nasion buków. Są bardzo pożywne mając 30% łatwo przyswajanego tłuszczu i na dokładkę dobry, orzechowy smak. Co prawda zjedzenie ich na surowo w dużej ilości nie jest dobre, ale zawsze korzystam z okazji posmakowania. Dziki też. Zresztą, ich żołądki i z dębowymi nasionami radzą sobie dobrze.

Oto symbioza, na której opiera się gmach ziemskiego życia: drzewa potrzebują dwutlenku węgla, który rozkładają, wykorzystując dla siebie węgiel, a odrzucając niepotrzebny im tlen. My wdychamy ten uboczny produkt ich życiodajnych procesów, a wydychamy dwutlenek węgla. Nasz odpad, ich pożywienie.

Zależymy od siebie, przy czym zależność nie jest równa. Drzewa bez nas się obędą mając inne źródła CO2, nam byłoby trudniej.

Starożytni Grecy wierzyli w driady, boginki żyjące w lasach, oraz w hamadriady żyjące w samych drzewach i utożsamiane z ich siłami witalnymi. Im więcej wiem, im jestem starszy, tym bardziej ich podziwiam i bliższy jest mi politeizm dawnych Greków.

Drzewa umierają stojąc, napisałem na Instagramie.

To wyrażenie ma u nas, ludzi, wyraźną wymowę. Jest w nim duma i niepokonanie. Umrzeć, skoro taki los, ale się nie poddać.

Tak właśnie umierają drzewa.



 

środa, 5 sierpnia 2020

Aktualności i praca

040820

Nie jeżdżę w góry, niemal nie czytam, nawet posiedzieć i podumać nie bardzo mam kiedy, więc zostaje tylko napisać o aktualnościach i uzupełnić je spostrzeżeniami o ludziach.

Jak na emeryta pracuję całkiem sporo, skoro regularnie przekraczam 80 godzin tygodniowo. Na szczęście praca jest spokojna, w czym niemała zasługa moich współpracowników. Do pracy przychodzą na czas i nawet trzeźwi, czego więc chcieć więcej?…

Obsługujemy niedawny nabytek firmy, czterdziestopięciometrowy młyn. Biała konstrukcja podświetlana jest silnym, wyrazistym i łagodnie zmieniającym kolory światłem reflektorów. Efekt całkiem ładny. Zdjęcia zrobiłem z peronu, zadzierając głowę do góry. Plątanina elementów konstrukcyjnych pozwala widzieć tylko niższą połowę młyńskiego koła, ale wrażenie i tak jest niemałe.

Duże jest też w kasie. Eleganckie, przestronne pomieszczenie, a w nim komputer, drukarki, dotykowy ekran, terminale płatnicze, rutery i coś tam jeszcze. Klient dostaje wydrukowany paragon i bilet, ale nim podejdzie do gondoli, nierzadko z karteluszek robi kulkę i wciska w kieszeń, a nawet po prostu wyrzuca. W chwilę później poproszony o bilet wybałusza oczy: bilet?? Jaki bilet?

Niewątpliwie dzieje się tak także z powodu podobieństwa biletu do paragonu, ale główny powodu jest inny i bardzo znamienny dla obecnych czasów.

Otóż ludzie nie czytają. Ileż to razy w czasie zamieniania kasjerki na posiłki miałem do czynienia z klientami, którzy pytają o cenę lub czas jazdy, a mówiąc do mnie odchylają głowę, bo wyraźny i niedługi informator wiszący przed ich twarzą zasłania mnie. Nie czytają też nadruków na otrzymanych papierkach. Dziwne to dla mnie, bo przecież dostali je za swoje pieniądze, łatwo więc dojść do wniosku, że zapewne są to bilety, a skoro tak, to ktoś o nie poprosi. Parę już razy klienci grzebali w koszu na śmieci szukając wyrzuconych biletów, oczywiście wkurzeni na… nie, nie na siebie: na nas.

Ciekawe, czy tak samo robią z biletami do kina czy na pociąg.

Inni, zwłaszcza kobiety, już przy kasie starannie ukrywają bilety na dnie torby. Im większa, tym głębiej chowają, a przy wejściu do gondoli zaczynają nerwowe poszukiwania, czasami połączone z wyjmowaniem mnóstwa drobiazgów z toreb.

Wielu ludzi czyta wyrywkowo i ma trudności ze zrozumieniem treści, co jest skutkiem nieposługiwania się pismem. Podany czas jazdy odczytują jako cenę, a wysokość młyna jako czas jazdy, myląc tutaj powszechnie używane skróty: „m” to metr lub mili (tysięczna część), a minuta jeśli już jest skracana, to zwykle do postaci „min.”. Wielu ludzi nie wie o tym, ale cóż się dziwić komuś, kto, być może, nie ma styczności z żadną postacią techniki, skoro podobnie rozumują i piszą programiści, więc technicy?

Program do sprzedaży biletów napisany był przez polską firmę, ale wyjaśnienia i opisy jego funkcji tylko udają polski. W każdym możliwym i niemożliwym miejscu jest oczywiście „generował”, „generujący”, „generowanie”. Kasjerka nie drukuje raportu, ona go „wygenerowywuje”, a ja muszę patrzeć na te potworki, na dokładkę za darmo, bo szef nie uznaje moich argumentów na rzecz wypłacania mi dodatku za warunki szkodliwe dla mojej wrażliwości językowej, co przecież jest powodem wołania o pomstę do nieba, a przynajmniej żądania podwyżki.

Godziny u tych speców od programów to „g”. Nie „godz.”, nawet nie „h”, a po prostu „g”; zobaczywszy ten kulfon, odruchowo pomyślałem o ciążeniu, jako że takie właśnie ma oznaczenie. Dużo zwykłych literówek, które najwyraźniej nikomu nie przeszkadzają, skoro od lat nie są poprawiane; wyjaśnienia zaciemniające sprawę, logika dziwaczna albo i żadna. Ot, jeden przykład: przy procedurze zwrotu biletu pojawia się systemowy, domyślny powód zwrotu: zwrot. Naprawdę! Napis ma treść „powód zwrotu: zwrot”.

Są oczywiście i plusy. Na przykład niemal pewność uczenia się obsługi nowego programu komputerowego po raz ostatni w życiu. Na (rzeczywistej) emeryturze będę je omijał równie starannie, jak karuzele.

Jednak główny plus jest we mnie. To wyraźnie odczuwany luksus możliwości zaprzestania pracy niemal z dnia na dzień.

Pracował będę do końca lata, a wtedy zrobię sobie parotygodniową przerwę. Przypomnę żonie, jak wygląda jej mąż, a później pojadę na długą łazęgę kaczawską. W czasie najpiękniejszych dni roku!







PS

Z tyłu młyna znalazłem krzaczek cykorii podróżnik. Nikt tam nie chodzi, więc mam nadzieję na jej długie życie i wiele moich odwiedzin.


wtorek, 28 lipca 2020

Wiersze o miłości

230720
Wspomniałem jeden w wierszy Pawlikowskiej Jasnorzewskiej. Nie znając go na pamięć, poprosiłem o pomoc Google i utknąłem na dłuższy czas, czytając wiersze o miłości.
W paru dopatrzyłem się związków z moją opowieścią o Jasiach.
Niżej zamieszczam swobodny wybór przeczytanych wierszy, dodając do niektórych parę słów komentarzy.
Zapraszam do lektury.
* * *
Miłość
Nie widziałam cię już od miesiąca.
I nic. Jestem może bledsza,
trochę śpiąca, trochę bardziej milcząca,
lecz można żyć bez powietrza!
* * *

Z wielu powodów i dla smutków wielu
Chciałabym dzisiaj mieć poduszkę z chmielu.
Zapach tych lekkich, siwozłotych szyszek
Sprowadza mocny sen - zjednywa ciszę.

Gdzieś to czytałam albo mi się śniło:
"Chmiel na bezsenność, a sen - na bezmiłość.
Poduszkę z chmielu gdy sobie umościsz,
Zaśnij, bo na cóż życie bez miłości"...
* * *
Wciąż rozmyślasz. Uparcie i skrycie.
Patrzysz w okno i smutek masz w oku...
Przecież mnie kochasz nad życie?
Sam mówiłeś przeszłego roku...
Śmiejesz się, lecz coś tkwi poza tym.
Patrzysz w niebo, na rzeźby obłoków...
Przecież ja jestem niebem i światem?
Sam mówiłeś przeszłego roku...

Maria Pawlikowska Jasnorzewska

Wiersze tej poetki są dla mnie wykwitem poezji miłosnej i doskonałym obrazem kobiecego serca.
* * *
Miłość od pierwszego wejrzenia

Oboje są przekonani,
że połączyło ich uczucie nagłe.
Piękna jest taka pewność,
ale niepewność jest piękniejsza.

Sądzą, że skoro nie
znali się wcześniej,
nic między nimi nigdy się nie działo.
A co na to ulice, schody, korytarze,
na których mogli się od dawna mijać?

Chciałabym ich zapytać,
czy nie pamiętają -
może w drzwiach obrotowych
kiedyś twarzą w twarz?
jakieś ,,przepraszam'' w ścisku?
głos ,,pomyłka'' w słuchawce?
- ale znam ich odpowiedź.
Nie, nie pamiętają.

Bardzo by ich zdziwiło,
że od dłuższego już czasu
bawił się nimi przypadek.

Jeszcze nie całkiem gotów
zamienić się dla nich w los,
zbliżał ich i oddalał,
zabiegał im drogę
i tłumiąc chichot
odskakiwał w bok.

Były znaki, sygnały,
cóż z tego, że nieczytelne.
Może trzy lata temu
albo w zeszły wtorek
pewien listek przefrunął
z ramienia na ramię?
Było coś zgubionego i podniesionego.
Kto wie, czy już nie piłka
w zaroślach dzieciństwa?

Były klamki i dzwonki,
na których zawczasu
dotyk kładł się na dotyk.
Walizki obok siebie w przechowalni.
Był może pewnej nocy jednakowy sen,
natychmiast po zbudzeniu zamazany.

Każdy przecież początek
to tylko ciąg dalszy,
a księga zdarzeń
zawsze otwarta w połowie.


Wisława Szymborska

Wiersz bliski mi fascynacją przypadkiem. Autorka roztacza w nim wizję ogromnego ciągu przypadków, które mają tak znaczny, albo i decydujący, wpływ na nasze życie. Może nawet piłka, którą graliśmy w dzieciństwie, może jej i jego walizki stojące obok siebie w przechowalni, miały swój udział w ich losie. Nawet jeśli nie, to chyba z powodu chichotu psotnego przypadku.
Podobne myśli miał Jan obudziwszy się w nocy, u boku Jasi:
Zbudziły się we mnie dziwne, pomieszane myśli: świadomość tworzącego moje życie nieogarnionego splotu przypadków i własnych decyzji, które doprowadziły mnie do niej; poczucie jednoczesnego bycia u mety tej poplątanej drogi i na jej początku; zależności od Jasi i jednocześnie wolności nieznanej nigdy wcześniej; nienasyconego pragnienia, radości i rozkosznego niepokoju.”

Miłość szczęśliwa
(...)
Miłość szczęśliwa. Czy to jest konieczne?
Takt i rozsądek każą milczeć o niej
jako skandalu z wysokich sfer Życia.
Wspaniale dziatki rodzą się bez jej pomocy.
Przenigdy nie zdołałaby zaludnić ziemi,
zdarza się przecież rzadko.

Niech ludzie nie znający miłości szczęśliwej
twierdzą, że nigdzie nie ma miłości szczęśliwej.

Z tą wiarą lżej im będzie i żyć, i umierać. 

Wisława Szymborska

Wiersz boleśnie prawdziwy, ale i podtrzymujący wiarę. Prozaiczny i jednocześnie wzniosły.
* * *

W malinowym chruśniaku

W malinowym chruśniaku, przed ciekawych wzrokiem
Zapodziani po głowy, przez długie godziny
Zrywaliśmy przybyłe tej nocy maliny.
Palce miałaś na oślep skrwawione ich sokiem.

Bąk złośnik huczał basem, jakby straszył kwiaty,
Rdzawe guzy na słońcu wygrzewał liść chory,
Złachmaniałych pajęczyn skrzyły się wisiory
I szedł tyłem na grzbiecie jakiś żuk kosmaty.

Duszno było od malin, któreś, szepcząc, rwała,
A szept nasz tylko wówczas nacichał w ich woni,
Gdym wargami wygarniał z podanej mi dłoni
Owoce, przepojone wonią twego ciała.

I stały się maliny narzędziem pieszczoty
Tej pierwszej, tej zdziwionej, która w całym niebie
Nie zna innych upojeń, oprócz samej siebie,
I chce się wciąż powtarzać dla własnej dziwoty.

I nie wiem, jak się stało, w którym okamgnieniu,
Żeś dotknęła mi wargą spoconego czoła,
Porwałem twoje dłonie - oddałaś w skupieniu,
A chruśniak malinowy trwał wciąż dookoła.

Bolesław Leśmian

Cudowny wiersz. Cudowne, na pół niewinne, pieszczoty. Warto zwrócić uwagę na umiejętność tworzenia słów przez poetę.
Odnoszę jednak wrażenie nieznania przez autora prawdziwego malinowego chruśniaka najeżonego kolcami.
* * *
Lubię szeptać ci słowa, które nic nie znaczą -
Prócz tego, że się garną do twego uśmiechu,
Pewne, że się twym ustom do cna wytłumaczą -
I nie wstydzą się swego mętu i pośpiechu.
Bezładne się w tych słowach niecierpliwią wieści -
A ja czekam, ciekawy ich poza mną trwania,
Aż je sama powiążesz i ułożysz w zdania,
I brzmieniem głosu dodasz znaczenia i treści...
Skoro je swoją wargą wyszepczesz ku wiośnie -
Stają mi się tak jasne, niby rozkwit wrzosu -
I rozumiem je nagle, gdy giną radośnie
W śpiewnych falach twojego, co mnie kocha, głosu.

Bolesław Leśmian

Słowa garnące się do jej uśmiechu… Cudne!
Prawdziwe też. Każdy, kto kocha lub kochał, pamięta takie szeptane niby rozmowy, w których słowa są jedynie pieszczotą.
Podobną chwilę mieli i Jasie w ich miłosną noc:

Patrzyliśmy na siebie blisko, twarzą w twarz. Włosy miała w nieładzie, buzię zaczerwienioną, usta rozchylone. Przygarnąłem ją, objęła mnie ramieniem i nogą. Nim sen zamknął nam oczy i usta, szeptaliśmy do siebie poplątane słowa.”
* * *

Lubię, kiedy kobieta omdlewa w objęciu,
kiedy w lubieżnym zwisa przez ramię przegięciu,
gdy jej oczy zachodzą mgłą, twarz cała blednie,
i wargi się wilgotne rozchylą bezwiednie.
Lubię, kiedy ją rozkosz i żądza oniemi,
gdy wpija się w ramiona palcami drżącemi,
gdy krótkim, urywanym oddycha oddechem
i oddaje się cała z mdlejącym uśmiechem.
I lubię ten wstyd, co się kobiecie zabrania
przyznać, że czuje rozkosz, że moc pożądania
zwalcza ją, a sycenie żądzy oszalenia,
gdy szuka ust, a lęka się słów i spojrzenia.
Lubię to - i tę chwilę lubię, gdy koło mnie
wyczerpana, zmęczona leży nieprzytomnie,
a myśl moja już od niej wybiega skrzydlata
w nieskończone przestrzenie nieziemskiego świata.

Kazimierz Przerwa Tetmajer

Męski wiersz. Bardzo erotyczny i po męsku prawdziwy.
* * *

(…)
I jedno wiemy tylko. I nic się nie zmienia.
Śmierć chroni od miłości, a miłość od śmierci.

Jan Lechoń
Oj, tak, tak!
* * *

Gdy w twoich ustach z nieukojem
Szukam twojego serca woni,
Chciałbym cię zgnieść w objęciu mojem,
Zawrzeć jak ptaka w mojej dłoni.

I ściskam twe najsłodsze ciało
Śniąc, bym, pijany szczęścia trunkiem,
Mógł pokryć ciebie całą, całą,
Jednym jedynym pocałunkiem.

Leopold Staff

Znalazłem tutaj ślad podobieństwa do pragnień Jasi, chcącej całować całą sobą.
Przypomniałem sobie fragment wiersza, który dawno temu ułożyłem:

„Sto ust chciałbym mieć by całować cię całą.
Nie mam ich tyle.
Dlaczego?”
* * *

Nie obiecuję Ci wiele
Bo tyle co i nic
Najwyżej wiosenną zieleń
I pogodne dni
Najwyżej uśmiech na twarzy
I dłoń w potrzebie
Nie obiecuję Ci wiele
Bo po prostu tylko siebie

Nie znam autora. Sympatyczny wierszyk.
* * *

Jeśli to nie jest miłość – cóż ja czuję?
A jeśli miłość – co to jest takiego?
Jeśli rzecz dobra – skąd gorycz, co truje?
Gdy zła – skąd słodycz cierpienia każdego?

F. Petrarka

Oto męska bezradność wobec miłości.
* * *

Gdy cię nie widzę, nie wzdycham, nie płaczę,
Nie tracę zmysłów, kiedy cię zobaczę;
Jednakże gdy cię długo nie oglądam,
Czegoś mi braknie, kogoś widzieć żądam;
I tęskniąc sobie zadaję pytanie:
Czy to jest przyjaźń, czy to jest kochanie?

Gdy z oczu znikniesz, nie mogę ni razu
W myśli twojego odnowić obrazu?
Jednakże nieraz czuję mimo chęci,
Że on jest zawsze blisko mej pamięci.
I znowu sobie powtarzam pytanie:
Czy to jest przyjaźń, czy to jest kochanie?

Cierpiałem nieraz, nie myślałem wcale,
Abym przed tobą szedł wylewać żale;
Idąc bez celu, nie pilnując drogi,
Sam nie pojmuję, jak w twe zajdę progi;
I wchodząc sobie zadaję pytanie;
Co tu mnie wiodło? Przyjaźń czy kochanie?

Dla twego zdrowia życia bym nie skąpił,
Po twą spokojność do piekieł bym zstąpił;
Choć śmiałej żądzy nie ma w sercu mojem,
Bym był dla ciebie zdrowiem i pokojem.
I znowu sobie powtarzam pytanie:
Czy to jest przyjaźń, czy to jest kochanie?

Kiedy położysz rękę na me dłonie,
Luba mnie jakaś spokojność owionie,
Zda się, że lekkim snem zakończę życie;
Lecz mnie przebudza żywsze serca bicie,
Które mi głośno zadaje pytanie:
Czy to jest przyjaźń, czy też kochanie?

Kiedym dla ciebie tę piosenkę składał,
Wieszczy duch mymi ustami nie władał;
Pełen zdziwienia, sam się nie postrzegłem,
Skąd wziąłem myśli, jak na rymy wbiegłem;
I zapisałem na końcu pytanie:
Co mnie natchnęło? Przyjaźń czy kochanie?

Adam Mickiewicz

Nie mogłem nie dodać tego wiersza naszego Poety. Wiersza o nieostrości granicy między przyjaźnią a miłością dwojga ludzi i naturalnej skłonności zmiany pierwszej w drugą.
Wypada wspomnieć mi tutaj o Marku Grechucie. Posłuchajcie, proszę.

środa, 22 lipca 2020

Morze i Roztocze

260620
Dzisiaj dowiedziałem się, że jutro rano mam wracać do bazy. Wieczorem poszedłem zobaczyć morze po raz ostatni, wczoraj widząc je po raz pierwszy w tym roku.
Patrzyłem na zachód myśląc o kilkunastu ostatnich latach tutaj spędzonych, o tym, że morza w tym roku już nie zobaczę, a może w ogóle nie zobaczę. Oczywiście mógłbym przyjechać prywatnie, ale nie ma ono dla mnie takiego uroku, jaki mają góry, a samo Ustronie zbyt jednoznacznie kojarzy mi się z tłumami ludzi, z kebabami, dyskotekami i karuzelami.
Słońce zaszło o godzinie 21.35. Cudowne są te najdłuższe dni roku, tak krótki, niemal nieistniejący nad naszym morzem, czas między zgaśnięciem łuny zachodu a pierwszymi kolorami Eos. Rokrocznie, w każdym grudniu, mam kłopoty z uwierzeniem w tak długie trwanie dnia.
Na przejściu przez wydmę zatrzymałem się, chcąc po raz ostatni spojrzeć na morze i niebo zabarwione łuną zachodu. Nie czułem smutku wiedząc, że co prawda kolejny okres za mną, ale i nowe przede mną.
Zabieram garść dobrych wspomnień, pamięć miejsc naznaczonych obecnością bliskich mi osób i te dzisiejsze ostatnie zdjęcia.





070720
Droga wiodła mnie z Lublina do Biłgoraja, więc będąc bliżej celu, jechałem przez Roztocze. Ta wyżynna kraina prawdopodobnie będzie od przyszłego roku, gdy w końcu zrezygnuję z pracy, najczęściej wybieranym celem moich wędrówek. Z domu mam tutaj raptem półtorej godziny drogi samochodem.
Z ciekawością rozglądałem się po okolicy i odruchowo porównywałem krajobrazy do kaczawskich.
Słuchałem siebie, nieco zaskoczony burzą we mnie. Nastrój zmieniał mi się od stanu bliskiego euforii (nowe i nieznane przede mną!), do smutku i żalu, gdy uświadamiałem sobie przyszłoroczne oddalenie od moich gór. Rozglądałem się wtedy i widziałem jedynie odmienności wyglądu Roztocza od kaczawskiego pogórza; różnice wypadały oczywiście na niekorzyść lubelskiej krainy.
Kiedy jednak zauważałem ładne miejsca, jak to sfotografowane, znowu nabierałem nadziei: będzie dobrze! Może czekają tutaj na mnie nowe zauroczenia? Może zwiążę się z Roztoczem równie silnie, jak z Górami Kaczawskimi?
Czy jednak to możliwe? Czy chciałbym, żeby było możliwe?
W mijanym krajobrazie szukałem podobieństw do sudeckich obrazów, i właśnie zauważone podobieństwa najbardziej przyciągały mój wzrok. Jakbym w twarzach innych kobiet szukał śladów podobieństwa do tej, której rysy twarzy nadal są kanonem piękna.
Czułem coraz wyraźniej, że kaczawskie górki stały się dla mnie wzorcem piękna krajobrazu i te roztoczańskie raczej długo będę porównywał do nich.
Myśl ta poprawiła mi nastrój. Wszak swoich miłości nie można zmieniać, a już na pewno nie szybko.




czwartek, 16 lipca 2020

Empatia a wiedza

150720
Na specjalne potrzeby wojska produkowane są wyjątkowe koncentraty odżywcze. Mogą mieć objętość niewiele większą od tabliczki czekolady, a zawierać wszystkie składniki potrzebne organizmowi na cały dzień. Produkowane są z odpowiednio dobranej ilości i rodzajów mięsa, tłuszczu i owoców z dodatkiem witamin. Kostki pozbawione są wody, sprasowane, twarde, a smak mają... powiedzmy, że oryginalny, jednak umożliwiają przeżycie w dobrej kondycji i co ważne, wiele takich porcji zmieści się w plecaku.
Gdzieś i kiedyś trafiłem na przepis takiego specyfiku, do samodzielnego wykonania; nie wiem, jak smakowałoby mi twarde, wysuszone mięso z rodzynkami, ale w końcu nie są to dania wytwornych restauracji.
Zapewne dziwicie się tematowi, tak nietypowemu na moim blogu. Już się tłumaczę.
Dzisiaj odebrałem list od UNICEF Polska z prośbą o wsparcie akcji dożywiania głodujących dzieci w Nigrze.
Nie musiałem zaglądać do internetu, ponieważ mam pewną wiedzę o tym kraju, przy którym sąsiednia Nigeria wydaje się zamożna. Dość powiedzieć, że znaczna część, chyba nawet większość, finansów państwa pochodzi z… Francji. Społeczeństwo tego kraju wspiera swoją byłą kolonię.
Do listu dołączone było zdjęcie małego Murzyniątka jedzącego coś białego, wyciskanego z foliowej saszetki.
Jak się dowiedziałem, to specjalny produkt, powszechnie używany przez UNICEF dla ratowania zdrowia i życia niedożywionych dzieci. Składa się ze zmielonych orzeszków ziemnych, mleka w proszku, tłuszczu roślinnego, witamin i minerałów. W małej torebce zmieszczono 500 kcal! Całodzienna dieta dziecka to trzy takie torebki, które w hurcie kosztują niewiele ponad cztery złote.
Wesprę – pomyślałem w pierwszym odruchu, ale zaraz przyszła myśl przeciwna: nie uratuję całego świata. Cóż mnie obchodzą dzieci w Afryce? Nie znam ich i nigdy nie widziałem. Może niech rodzice mniej płodzą dzieci?
Nie, tak nie można. Trzeba pomóc, chociaż parę dziesiątek złotych wysłać.
Wysłałem więcej, ale też zdaję sobie sprawę, że kwota byłaby znacznie mniejsza od przekazanej, gdyby nie… moja skromna, ale tutaj wystarczająca, wiedza o mechanizmach rządzących rozwojem naszego gatunku i elementarna wiedza o psychologii ewolucyjnej.

Nasz empatia ma swoje wyraźnie zaznaczone granice, a te wykształcone zostały w toku naszego rozwoju.
W ciągu dziesiątków tysięcy lat ludzie żyli w małych grupkach znających się ludzi, często spokrewnionych. Grupa nie przekraczała stu kilkudziesięciu osób. Jak pokazały współczesne badania, nie potrafimy budować indywidualnych związków emocjonalnych z większą ilością ludzi. Przez tysiąclecia ludzie spoza grupy widziani byli rzadko i zawsze jako obcy, inni. Od bardzo niedawna żyjemy w anonimowych wielkich skupiskach i możemy poznać życie ludzi z antypodów. Liczne ślady tych zmian są w nas, na przykład ograniczenia naszej zdolności empatycznego odczuwania.
Damy wszystko, co mamy, nawet cząstkę siebie, dla uratowania swoich dzieci, damy wiele dla uratowania naszych kuzynów i przyjaciół, ale los umierających dzieci gdzieś na drugim końcu świata niewiele nas obchodzi. Właściwie nie obchodzi wcale. Przeczytamy lub usłyszymy o tamtych tragediach i zaraz wracamy do swoich zajęć, nawet nie to, że wyrzucając z pamięci straszne obrazy, co po prostu zapominając o nich. Nie dlatego, że tak nieczuli jesteśmy, a dlatego, że mamy psychikę ukształtowaną w nieistniejącym już świecie.
Tutaj działa też znany psychologom mechanizm obrony naszej psychiki, bombardowanej nadmiarem informacji i tragedii. Nie tylko one powszednieją, ale i obojętnieją. Czyż moglibyśmy tak się przejmować losem wszystkich nieszczęśliwych dzieci na świecie, jak losem swoich dzieci? Przecież nie.

Więc do Afryki nie sięga nasze odruchowe, wrodzone współodczuwanie, jednak sięgnąć może nasza świadoma myśl. Empatia wspomagana wiedzą i rozumem.
Nierzadko przeciwstawia się wiedzę i rozum sercu. Tutaj mamy sytuację dokładnie odwrotną, bo oto w rozumie i w wiedzy serce może znaleźć wsparcie.
To my, cholera jasna, wyrzucamy tony jedzenia, wydajemy góry pieniędzy na odchudzanie się, a tam dzieci głodują! Przecież nie ich winą jest pojawienie się na tym świecie!
Moje dzieciństwo minęło w latach biednych, aczkolwiek nie głodnych. Pamiętam śniadania szykowane przez moją babcię: wielka kromka suchego chleba leżąca na kubku świeżego mleka z rannego udoju. W ciągu dnia, gdy głód przygonił mnie do domu, dostawałem tak samą wielką kromkę posmarowaną smalcem ze skwarkami; „kanapkę” uzupełniałem szczypiorem zerwanym w warzywniaku za domem. Do dzisiaj pamiętam wyborny smak tego jedzenia.
Dziecku, którym wtedy byłem, tyle wystarczyło. Miałem szczęśliwe dzieciństwo, ponieważ była babcia i mama, miałem kolegów, a głodny nie byłem. Tyle dziecku wystarczy: bliskość kochających osób i sytość. Nic więcej nie jest mu potrzebne do szczęścia.
Może za równowartość paru moich wyjazdów w Sudety, kiedyś jakiś nieznany mi człowiek z biednego kraju będzie dobrze wspominał swoje dzieciństwo?