Tytoniowa Ścieżka, Kamienica, deszcz i wyjątkowa herbata

091218

Gierczyn, Tytoniowa Ścieżka, Kamienica, powrót do Gierczyna.

W góry idę niezależnie od pogody, więc zdarzało się chodzić w deszczu lub na kilkunastostopniowym mrozie. Odpowiednio ubrany nie marznę nigdy, jednak moje dłonie owszem, i to nierzadko. Bywa, że nie pomagają dwie pary rękawic, szczególnie gdy nie są suche.

Dzisiaj mimo założenia wierzchnich rękawic nieprzemakalnych, druga już para rękawic tak zawilgotniała, że nie chroniła zdrętwiałych od zimna dłoni. Na szczęście miałem na sobie dobry płaszcz przeciwdeszczowy z kapturem, pod nim odpowiednią ilość swetrów, więc nie marzłem, a szczyt widać było przed nami – tam, gdzie nasza ścieżka stromo biegła ku niebu. Do deszczu dołączył śnieg pobielając szlak, szedłem mocno zapierając się na kijach, omijałem oślizłe, zdradzieckie gałęzie leżące na ścieżce, raz i drugi zgrzytnął grot kija ślizgający się na kamieniach. Zasapałem się trochę, ale już widziałem rozległy, wypłaszczony szczyt. Jeszcze kilka kroków i stanąłem na nim, a wtedy wiatr uderzył we mnie ze zdwojoną siłą. Pokazałem mu plecy i spojrzałem w dal.

Byliśmy na Kamienicy w Górach Izerskich.

Cała wyprawa była nietypowa. Nie usypiałem u siebie o godzinie dwudziestej, jak zwykle, a w Domu pod Orzechem przed północą, i nie budziki nas budziły, a miły, kobiecy głos naszej gospodyni informującej o zaparzeniu kawy. Padało nadal, chciałoby się posiedzieć przy stole i porozmawiać, ale przecież droga czekała.

Dokładnie poinstruowani przez Annę wyszliśmy około ósmej z zamiarem przejścia Tytoniowej Ścieżki i wejścia na szczyt Kamienicy. Dopiero nazajutrz dowiedziałem się z mapy, że czekało nas czterystumetrowe podejście, czyli niemałe jak na kaczawskie przyzwyczajenia. Jednak urozmaicona droga pięła się łagodnie, rozciągnięta na kilku kilometrach, więc zdobywanie wysokości nie było męczące. Na pewno mniej, niż marznięcie dłoni.

Pozwolę sobie tutaj na małą dygresję. Mniej mi marzły gdy chodziłem bez kijów. To ich uchwyty wychładzają, ponieważ korek tylko udają, zapewne będąc z plastiku. Jeśli miałbym kupować drugie, to zwracałbym uwagę głównie na ten szczegół wykonania.

Trasę wybraliśmy najprostszą, a okazała się też ładna: szutrową drogą będącą przedłużeniem asfaltowej szosy gierczyńskiej, prowadzącej wschodnim zboczem Blizbora, do poprzecznej drogi leśników. Po jej przecięciu weszliśmy na piękną dróżkę leśną. Jest zielona, łagodnie się wznosząca, i prowadzi ładnym, jasnym lasem świerkowym.

Takie lasy potrafią być ciemne i bez kolorów. Gęsto rosnące drzewa najeżone są niskimi uschniętymi gałęziami, na ziemi nic nie rośnie, leżą tylko szarobrązowe igliwie i złomki gałęzi. Wchodzi się w gąszcz nagich i ostrych gałęzi wyciągających pazury do twarzy i kluczy w poszukiwaniu jakiegokolwiek przejścia. Las przy naszej dróżce jest inny, mimo że też świerkowy. Drzewa rosną rzadziej, jest zielono i jasno. Malownicze, niczym obłe wzgórki, są kamienie i pnie obumarłych drzew niewidoczne spod gęstej kołdry mchów. Zapewne przejście takiego lasu nie byłoby łatwe, ale ładnie jest. Przy dróżce spotyka się buki, te młodsze ubrane w jesienną szatę swoich pięknych liści. Oglądaliśmy duży buk o kilku pniach; wrażenie robiły splątane i jakby zrośnięte ze sobą liczne jego konary, a i podobały się maleńkie diamenciki wodne wiszące na końcach pąków ostrych niczym groty. Pamiętacie?: zawsze jest czas na obejrzenie drzewa. Chciałbym przejść tę drogę w słoneczny dzień lata lub wczesnej jesieni, chciałbym posiedzieć na jej brzegu i popatrzeć na nią, zieloną i uśmiechniętą.

Gdybym znał ją wcześniej, może właśnie na niej Jaś spotkałbym swoją Jasię?…

Mając doświadczenie z poplątanymi ścieżkami leśnymi, oglądałem mapę obawiając się kłopotów ze znalezieniem początku Ścieżki, jednak wyjaśnienia Anny były tak dokładne, że bez kluczenia doszliśmy do właściwego skrzyżowania. Podobnie było później, ze ścieżką na Kamienicę.

Tytoniowa Ścieżka jest drogą, nie ścieżką, i przypomina mi Drogę Wieczność w Górach Bystrzyckich: obie biegną niemal poziomo, w gęstym lesie na całej swojej długości, i są nieużywanymi już drogami. 

Wbrew spodziewaniu nie mieliśmy kłopotów z błotem, z podmokłymi miejscami, a jedyną przeszkodą były leżące w poprzek świerki przewrócone wiatrami, a także ambony. Obaj z mściwą satysfakcją zauważaliśmy ich uszkodzenia po uderzeniu o ziemię. Drzewa trzeba było omijać wchodząc w las, czasami lawirując w gęstwinie, nieliczne dało się przejść górą. W drodze powrotnej przechodziliśmy obok dużego wiatrołomu, leżało tam pokotem przynajmniej kilkanaście świerków, miejscami jeden na drugim, tworząc zaporę dosłownie nie do przebycia. Wspomniałem scenkę z powieści Bolesław Chrobry: gdy Niemcy szli na nasz kraj, książę kazał wszystkie drogi zatarasować ściętymi drzewami. Patrząc na tamten wiatrołom i mając pojęcie o trudach przedzierania się pierwotną puszczą, łatwo wyobrazić sobie skalę utrudnień.

Ścieżka kończy się na asfaltowej drodze leśników, opodal jest skrzyżowanie czterech dróg, chyba nawet taką ma nazwę. Paręset metrów dalej miała być mała polanka. Była, ale za drzewami jaśniała druga. Może tamta? Poszedłem, ale po zobaczeniu rozległej poręby zawróciłem. To była jedyna chwila zwątpienia w dokładność instruktarzu, niech mi Anna wybaczy. Ukryty początek ścieżki znaleźliśmy, a ta już bez problemów i wątpliwości doprowadziła nas na szczyt Kamienicy. Góra to typowo izerska: niemała, skoro prawie kilometrowej wysokości, daleko sięgająca swoimi rozległymi zboczami, niemal cała porośnięta jest lasami, a szczyt jest mało wyraźny. Mimo niewielkich na ogół nachyleń, lasy na zboczach są trudne do przejścia. Gęsto rosnące drzewa, leżące i próchniejące pnie, kamienie nierzadko ukryte pod mchami, zarośnięte wykroty, miejscami gęste jagodziska maskujące nierówności, jakieś jamy nieznanego mi pochodzenia – takim lasem należy iść bardzo uważnie i ostrożnie. Nasza ścieżka deptakiem nie była, pod nogi trzeba było patrzeć, ale szło się dobrze i bez niespodzianek charakterystycznych dla wędrówki bezdrożem.

Na szczycie pierwsze zobaczyłem Ostrzycę i Wilkołaka, a obok cały niemały łańcuch moich gór. Poczułem radość i ciepełko w piersi. Później sprawdziłem na mapie i okazało się, że Wilkołaka widziałem z odległości nieco ponad 40 kilometrów. Trudno więc się dziwić, że w ten szary i deszczowy dzień chwilami niknął mi, szary na tle szarego horyzontu. Skoro sięgałem wzrokiem po Złotoryję, zapewne widziałbym kres Pogórza Izerskiego i jeszcze dalej, aż za Gryfów, ale patrząc na północ, musiałbym posiłkować się mapą, co na wietrze i deszczu łatwym nie było.

Zrobiliśmy zwiad wierzchowiny licząc na widok w drugą stronę, ale nie znaleźliśmy.

Podobało mi się na szczycie. Spora połać jest bez lasu, po spróchniałych resztkach widać, że jest to stara poręba zarastająca młodymi świerkami. Mimo iż płaski, teren nie jest równy. Stawiając stopę w jagodzisku czy na kępie grubego mchu, nie ma się pewności gruntu. Tu i tam błyszczy woda wypełniająca zagłębienia, sterczą czarne, błyszczące kikuty drzew albo korzenie z przyrośniętymi do nich kamieniami. Szare zębiska skalnych złomów nieśmiało siedzą wśród jagód i małych świerków jakby nie u siebie były. W deszczowy dzień krajobraz wydaje się księżycowy, trochę niesamowity, surowy, dziki, ale właśnie dlatego ładny.

Znaną już ścieżką zeszliśmy do asfaltu i trzymając się tej drogi doszliśmy pod Blizbor. Na zboczu góry skręciłem w las poznając dróżkę: skrótem wiodła w stronę Kufla, a więc i Domku pod Orzechem. Chwila rozpoznania drogi sprawiła mi przyjemność: niewiele znam te góry, ale parę dróżek pamiętam.

Przyszliśmy do Domku akurat na obiad, prawdziwie śląski obiad.

Gdy wyjeżdżaliśmy, było już ciemno. O godzinie 21, po przejechaniu dwustu kilometrów, wjechałem w ulice Leszna.

Może jeszcze słowo o naszych gospodarzach i o czasie spędzonym w Domku pod Orzechem.

Pięć godzin sobotniego wieczoru minęło na rozmowach tak szybko, że zdumiałem się widząc na zegarze bliską już północ. Będąc u Kruczkowskich czuję się trochę tak, jakbym w innej bajce był. Ta znana mi, codzienna, leszczyńsko-karuzelowa, wydaje się wtedy tak daleka i obca, jakby nie moją była. Czuję wtedy, że chciałbym mieszkać i żyć tak jak oni i wśród takich ludzi.

A kuchnia Anny! Kolorowa, pachnąca ziołami, zaskakująca połączeniami smaków, tajemnicza swoimi składnikami. Smak jej herbaty będę pamiętać, ponieważ równie aromatycznej jeszcze nie piłem.

Dziękuję Wam, Aniu i Darku.