Zima według Gołubiewa

 100123

Zapraszam do lektury cytatów o zimie z powieści „Bolesław Chrobry” Antoniego Gołubiewa.

Czytając po raz drugi te wspaniałe dzieło, nie odmówiłem sobie przyjemności zapisania w komputerze obrazów pór roku. Gołubiew potrafi tak pisać, że czytając, chciałbym zobaczyć nie tylko kwiecistą łąkę majową, dyszący upałem letni zmierzch, białe obłoki odbite w nieruchomej wodzie stawu, ale też poczuć kąsający mróz i zobaczyć niezliczone skry na świeżym śniegu, posłuchać ciszy zimowej nocy, o którą tak trudno teraz, a nawet zobaczyć ową nieświecącą szarzyznę chmurnego końca dnia. Zobaczyć inaczej. Głębiej. Chciałbym w zimowy wieczór usiąść przy palenisku i zasłuchać się w trzask płonących szczap; mieć zdolność dostrzegania i przeżywania wyjątkowości zwykłego styczniowego dnia.

* * *

>>Długo się ciągnęła ta chlapiąca, rozkisła jesień, drogi rozmiękły – nie przejedziesz. Potem mróz chwycił ziemię zębami, skuł grudą i lodem. Którejś nocy gniezdnieńskie jeziora pokryły się matowym szkliwem, ranek wstawał mroźny, biały, żółtym kręgiem świeciło słońce; gałęzie drzew uginały się pod okiścią, na ostrokole szron się jeżył gęstą, błyszczącą szczotką, stróża miała wąsy i kołnierze kożuchów pokryte siwizną. Ale po południu chmury zawaliły niebo, ocieplało, wieczorem sypał już gęsty śnieg. (...)

Uprzedniej nocy wiatr mroźną miotłą zgarnął puch z lodu, rzeka wiła się lśniącą wstęgą. Dzień był pogodny – srebrny, przetkany błękitem; na skłonach śnieg się palił rozżarzoną żółcią. Ludzie buchali kłębami pary, wąsy w mig obmarzały, kołnierze okrywała gruba szadź. (...)

Znowu sunęli wśród śnieżnych brzegów, zaspy stały tu niby zastygłe grzywacze morskie; dołem zalegał ciemnoniebieski cień, szczyty paliły się srebrem. Chaty zawiane po strzechy, ponad płotami śnieg przewalił się szerokim wałem, jabłonie zasypane po koronę; znad chat snuły się w niebo sznurki dymu, złociły się w słońcu. Po lodzie smużyły się oślepiające blaski. (...)

Co dzień jednako wstaje czerwone słońce w mroźnym oparze ranka, rozżarza śniegi, żółknie; tuman roztapia się w przezroczystym migocie, blask kłuje w oczy. … Przyjdzie fioletowy zmierzch, zielonkawe niebo pocznie gasnąć, blaknąć, zbłękitnieje, zapłynie granatem i czernią, zamigocze gwiazdami. Z głębin lasu ozwie się wilcze wycie – tylko ogień będzie trzaskał na palenisku, dziecko zapłacze, roby zaburczą niegłośną piosenkę. Cóż zdoła zakłócić ciszę nocy zimowej? (...)

(…) trącone świerki sypały kurzem skier, wokół złocisty migot, powietrze świeci, drży; krzywe ślady płozów nalane są po brzegi błękitem, który w nich stoi nieruchomy, jakby zastygły, wystające spod śniegu gałęzie świerków prawie czarne. (...)

Na zachodzie granatowiły się i czerniały długie pasma chmur, jaskrawym szkarłatem buchały zza nich szerokie słupy ognistego blasku, wyżej bladły, roztapiały się w gęstym, stężonym błękicie; nad śniegami zawisła martwa, nieświecąca szarzyzna. (...)

Wisi przejrzysta cisza. Zda się – pogoda przystanęła w biegu, zadumała się.<<

Dodam jeszcze te arcyważne słowa:

„...Każda chwila się liczy, każde drgnienie serca – najmniejsze, najsłabsze.”

Jeszcze to:

„Droga, wciąż inna, wciąż ta sama, zawsze dokądś wiodąca.”